Friday, February 1, 2008

Holokausti dhe persekutimi komunist

Sa herë dëgjoj shqiptarët të mburren me faktin se sipas tyre ata janë i vetmi popull në botë që nuk i paska dorëzuar ebrejtë gjatë Luftës së Dytë më kap një ndjenjë e fortë revolte. Them e fortë sepse në të më përzihen tre revolta: revolta që ndjen njeriu ndaj gënjeshtrës, revolta ndaj injorancës e mendjengushtësisë njerëzore që nuk arrin të konceptualizojë as minimalisht, por edhe revolta e ish të persekutarit, e njeriut, pra, që i ka parë shqiptarët ta trajtojnë atë dhe bashkëvuajtësit e tij në mënyrën më të poshtër që mund të trajtohet njeriu.

Le ta nis nga revolta e tretë për të arritur te dy të parat.

Ka disa pyetje logjike të thjeshta që çuditërisht evitohen kur ekzaltohet kjo mirësi thuajse hyjnore e shqiptarëve ndaj ebrejve. Nëse këta shqiptarët paskëshishin qenë ashtu dhe kaq të ndjeshëm ndaj të vuajturve e të persekutuarve përse janë treguar kaq mizorë me njëri tjetrin, madje deri edhe me fëmijët, duke i plasur edhe ata nëpër kampe internimi? Poende, si ka mundësi që një popull që e kishte kaq të fortë besën e shqiptarit, sikurse na tha Kryetarja e Kuvendit në fjalimin e saj përkujtimor të Holokaustit në Parlament, arriti një nivel aq të paparë nënshtrimi ndaj pushtetit sa, sikurse thuhet, u rekrutua në masë nga Sigurimi i Shtetit komunist? Si paska pasur shqiptari forcën morale të besës për të mos dorëzuar ebrejtë kur është treguar aq i pabesë me të vetët? Ka diçka që nuk vete në paraqitjen e gjërave sikur shqiptarët na paskan qenë më të mirë se të gjithë popujt e Evropës ndaj ebrejve dhe më të këqij se të gjithë popujt e Evropës ndaj vetë shqiptarëve. Atyre që në këtë pikë do të më sjellin argumentin se fajin e kishte komunizmi, një e keqe , sipas tyre, që na e sollën rusët apo sllavët, u kujtoj vetëm faktin se rusët e sllavët terrorin stalinist e dënuan që në vitet 50, kurse ne e mbajtëm deri në vitet 90. Dhe pastaj do të shtoja se ne vashdojmë të jemi më të këqinjtë me njëri tjetrin ndër gjithë popujt e Evropës edhe tani që nuk na komandojnë rusët e sllavët.

Që shqiptarët nuk kanë pasur ndjenja antisemite kjo është e vërtetë dhe besoj se historikisht kjo shpjegohet me qënien e tyre shumica muslimanë dhe pjesë e perendorisë otomane, e cila ndaj ebrejve ka qenë shumë tolerante pasi antisemitizmi burimin e ka tek bota kristiane sepse ebrejtë konsideroheshin prej kristianëve si vrasësit e Krishtit. Por kjo nuk i ka penguar shqiptarët që, si pjesë e kësaj perandorie, të bëjnë masakra të tmerrshme ndaj popujsh të tjerë, si ndaj armenëve psh.. Madje të keqtrajtojnë edhe ata që, sëbasahku me ebrejtë, janë viktimat më të njohura të Holokaustit, romët dhe homoseksualët - aq sa këta të fundit në Shqipëri ende sot nuk kanë mundësi të deklarojnë hapur orinetimin e tyre seksual.

E gjithë kjo histori e mirësisë e besës sonë ndaj ebrejve është një hipokrizi e madhe që për më tepër provon se klasa jonë politike dhe elita jonë nuk mundet të komunikojë me publikun veçse me gjuhën e vjetër të manipulimit dhe të gënjeshtrës pasi nuk e zotërojnë gjuhën morale dhe intelektuale të së vërtetës. Miti se shqiptarët janë të mirë sepse kanë dashur ebrejtë duhet të çmontohet jo vetëm pse, siç thashë, na nxjerr të paaftë për të gjykuar e konceptualizuar, dmth., me fjalë më të trasha, budallenj e injorantë, por edhe pse na nxjerr edhe gënjeshtarë. Por pse na nxjerr edhe gënjeshtarë? Sepse nuk është as e vërtetë se shqiptarët nuk i kanë dorëzuar ebrejtë. Të paktën nëse pranojmë se edhe ata përtej kufirit, dmth mbi 90% e banorëve të Kosovës, janë shqiptarë. E pra ata që organizojnë festa përkujtimore të mirësisë së shqiptarëve ndaj ebrejve e që harrojnë krimet që kanë kryer shqiptarët ndaj shqiptarëve i ftoj të lexojnë librin e historianit të njohur si proshqiptar, madje, Noel Malcolmit, i cili, ne historine e tij të Kosovës, shkruan se atje (Kosove), ku shqiptaret kishin marredhenie të mira me pushtuesit gjermanë, janë dorëzuar të gjithë ebrenjtë e Prishtinës. Dhe dihet po ashtu se shqiptarët e Shqipërisë nuk i kanë dorëzuar sepse kjo nuk u është kërkuar autoriteteve lokale pasi nuk ishte vendosur me ligj, ashtu sikurse ishte vendosur në vende të tjera të Evropës. Pra "kodi i besës", "kodi i nderit" dhe "kodi i mikpritjes" si shkaqe të mbrojtjes së ebrejve janë tre përralla të mëdha që bash historia e Kosovës dhe pastaj ajo e persekutimit komunist i përgënjeshtron në mënyrën më të vrazhdë.

Dikush mund të ngrerë argumentin: Po ç'të keqe ka që ta mbajmë këtë mit edhe pse nuk i përgjigjet të vërtetës historike ashtu sikurse nuk i përgjigjen kësaj të vërtete edhe shumë mite të tjera? Ai ndoshta na ndihmon të bëhemi më të mirë e të gjejmë disa pika krenarie për të cilat kemi aq nevojë në këtë periudhë të rëndë krize morale, identiteti e imazhi të keq ndërkombëtar.

Gjykoj se na bën më shumë keq sesa mirë sepse na largon nga e vërteta jonë, nga njohja e vetvetes që është edhe kusht i përmirësimit të saj. Humanisti i madh Erazmusi thoshte me ironi: "nëse të jesh kristian i mirë do të thotë të urresh çifutët, atëhere ne jemi kristianë të mirë." Duke prerifrazuar atë, do të thoshim: "Nëse të jesh shqipar i mirë do të thotë të duash çifutët atëhere ne jemi shqiptarë të mirë." Mirëpo, në fakt, të qënit i mirë apo i keq nuk janë thelbe të dhëna njëherë e përgjithmonë e të pandryshueshme të një populli apo qoftë edhe të një individi e as nuk kanë të bëjnë me dashuri apo urrejtje të veçanta për popuj apo njerëz të veçantë. Ato janë rezultat procesesh edukimi, rritjeje intelektuale e shpirtërore, hapjeje të mendjes ndaj diversiteteve të vlerave e kulturave ngase dihet se pikërisht e kundërta e këtyre, injoranca dhe fanatizmi, kanë qenë historikisht burim i së keqes. E provon këtë më mirë se kushdo bash populli "i keq" gjerman autori i Luftës dhe i Holokaustit që sot është ndër popujt kampionë të paqes dhe mbrojtjes së të drejtave të njeriut. Prandaj, duke qenë se injorancën dhe fanatizmin ne e kemi pasur dhe e kemi me okë nuk ka se pse të mburremi me vlera që objektivisht kanë pasur dhe kanë pak mundësi të shfaqen në vendin tonë, sikurse e provuan 45 vjet komunizëm, por sikurse po e provon edhe kjo periudhë ku prap shqiptari në forma të tjera po trgohet ujk për shqiptarin.

Këtë injorancë e provon edhe fakti se jemi i vetmi vend që e përkujton Holokaustin si të ishte një festë kombëtare. E gjithë bota e kujton atë me një ndjenjë të thellë përgjegjësie, me një refleksion se ajo që ka ndodhur nuk duhet të harrohet; me vrasjen e ndërgjegjes se nuk është bërë sa duhet që në fillim për ta penguar; duke i analizuar shkaqet e thella e duke ngritur pyetjen se çfarë do të bënin të rinjtë sot sikur të ishin në ato kushte? E kjo jo thjesht në lidhje me ebrejtë, romët apo homnoseksualët, por duke e konceptualizuar Holokaustin si fenomen që tregon se deri në çfarë krimesh monstruoze mund të në çojnë injoranca dhe fanatizmi i çdo lloji - siç ishte edhe enverizmi ynë. Kurse ne e kthejmë në një festë krenarie kombëtare dhe u bijem trumpetave të lavdisë kombëtare.

Këtë injorancë e provon edhe fakti se Parlamenti shqiptar na paska vendosur që 27 janarin, ditën e shpallur nga Kombet e Bashkuara si dita e kujtesës së Holokaustiti, ta pagëzojë edhe si dita e kujtesës së krimeve të komunizmit. Nuk e di se kujt i ka shkuar në mendje kjo ide gjeniale që ditën e kujtimit të krimeve të komunizmit ta mbivendosë në ditën e kujtimit të Holokaustit. Me siguri di të them se ose është njeri pa aftësinë minimale të konceptualizimit ose një njeri që për krimet e komunizmit dhe për viktimat e tij nuk ndjen as fijen e brerjes së ndërgjegjes dhe as nevojën e përkujtimit të atyre viktimave, pa përjashtuar që të jetë të dyja sëbashku. Dita e përkujtimit të viktimave të komunizmit në Shqipëri duhet të ishte një ditë tjetër më vete dhe jo t'i mbivendosej një dite që në Shqipëri, aq më tepër, siç e thashë, trajtohet si ditë e festës së popullit të vetëm në botë që ka mbrojtur ebrejtë gjatë Luftës së Dytë. Kështu paradoksalisht kjo ditë "e madhe" e krenarisë shqiptare mbulon tragjedinë "e vogël" të persekutimit të qindra mijë shqiptarëve nga shqiptarët për 45 vjen në mënyrën më mizore. Kështu ndodhi edhe këtë fund janari. U fol aq shumë për një numër minimal ebrejsh që paskan shpëtuar në Shqipëri dhe u fol aq pak ose aspak për qindra mijë shqiptarët e masakruar. Nuk ka mënyrë më të keqe për të përkujtuar edhe Holokaustin.

Në ditën e përkujtimit të Holokaustit Spilbergu tha në Firence: "Historia na ka mësuar shumë gjëra. Paradoksalisht ato më të tmerrshmet kemi prirjen t'i harrojmë shpejt ndërkohë që janë pikërisht ato që duhet t'i mbajmë mend përgjithmonë." Edhe kjo mënyrë e përkujtimit të Holokaustit nëpërmjet ekzaltimit të mitit të shqiptarëve të mirë që paskan shpëtuar ebrejtë më duket si një instrument për të harruar gjërat e tmerrshme që shqiptarët u kanë bërë shqiptarëve dhe që po vazhdojnë t'ua bëjnë pikërisht për shkak të kësaj harrese. (Korrieri, 1 shkurt 2008)

16 comments:

Anonymous said...

Tragjedia eshte se ajo (tragjedia) vazhdon. Gjermanet qe ishin autor te holokaustit dje, jane edhe kampjone te shoqerise se emancipuar sot. Shqiptari s'eshte ndryshe. me hebrejt ka nje histori qe gjithnji lidhet me histori persekutimi, dhe kjo fillone qe nga sa ka rekorduar historine hebreu, pra qe nga Egjipti, qe i deboj i pari dhe jo kristjanet, dhe thuhet se ka qene edhe me pare. Hebrenj jane te gjithe ata qe kane konfliktuar me hebrenjte ne menyre te dhuneshme, sepse eshte nje element i dhunshem ne historine e dhunesimit ndaj hebrejve. Me nje fjale Hebrejte kane fituar imunitet ne menyren se si e fusin veten me force ne te gjitha keto konflikte nepermjet fitimit (pares).
Tingellone paradoksale se si edhe sote eshte kthyer ne nji biznes per hebrenjte tema e holokaustit, pothuaj se ne te njejtin raport qe e shohim ne rastin e Shqierise qe ndihmoje Hebrenjte e kohes se luftes se dyte boterore.

Ky moment eshte per te rreflektuar, se dhibja e Hebrenjeve s'eshte me e madhe se ajo e te persekutuareve nga komunizmi. Ndryshimi eshte se hebrenjte kane ze t'a thone dhimbjen, kurse te persekutuarit jo. Edhe kjo lidhet me interesat (biznes) Hebrenjte kane ndertuar dhe shkaterruar ato shoqeri qe ka konfliktuar ai. Kame frike se edhe komunizmin e ka ndertuar ajo pjese qe persekutohet. Ne formen e saj si pale e humbur tingellone se eshte ndryshe pjesa e persekutuar, por jo, eshte e njejta gje, pamvaresishte nga rrezultati. Edhe tan, po te shikoshe dhe rreflektoshe nga artikulli dallone qe ka elemente mohues, komunist ne zerin e Lubonjes, pra njerzit jane njelloje ne nje loje njezish, qe munde te jete edhe me gjak si loje, por s'mund te dalloje dhimbjen e Lubonjes se e njoh dhe simpatizohem per dhimbjen e tij, por jo me kadegorizimin.

Uroj qe me e largeta te mos konsiderohet si large, se edhe e afermja eshte po aq large ne syrin e te largetit, duke harruar se te dyja jane, dhe kjo ka rendesi. S'duhet te kete pushtet absolut, se eshte prej lote-gjaku.

D.Klosi said...

Z.Lubonja e ka theksuar , qe ne shqiptaret jemi te miret e tjetrit ( hebrenj, ushtri greke/italiane…) dhe te keqinjte e vehtes.

Fakti se i kemi pritur apo jo hebrenjte, eshte dicka qe nuk na shton ndonje pike plus.
Besoj se ka ardhur momenti per te verteten.
Gjermania ishte ajo qe i groposi hebrenjte,por askush sot nuk mendon s’e gjermanet jane kombi me i keq.

Anonymous said...

Lubonja thote "kosovaret i dorzuan hebrejt". Edhe ata shqiptar jane, ketu (politikanet sote) na flitet per mbrojtje te hebrejve, dhe Lubonja pyet; Cilet jemi ne, ata (kosovaret), apo keta (shqiptaret)? Dhe s'do shkolle te kuptoshe qe Lubonja s'munde te shpetoje veten nga keq leximi i nxituar i fenomenit. Lubonja ka dhimbjet e plageve te pa dukshme ne argumentin qe diskuton s'ndihmone veten e ndo nji tjeter, dhe aq me pak Shqiperine dhe Shqiptaret, n.q.s. s'dallone se Shqipria dhe Shqiptaret jane si gjithe te tjeret (shtete- njerez) ne kontekst me c'do teme qe t'i diskutosh. Eshte para c'do njerit nga ne te shofim, njerzoren dhe jo njerzoren, duke filluar nga vetja. Pa hequr veten nga autoresi te denuara e shemtuara, se me pak faje ka ai qe s'di, dhe te gjithe ata qe vijne pas asaj kategorie, kane pergjegjesi. Lubonja vete e ka pranuar kete fajesi, por qe te dali i pafajshem, me sa kuptoj. Pra krahasone llojet e te keqijave, duke harruar dhe llojet e te mirave, pas ketyre te keqijave.

Anonymous said...

Besoj se Lubonja e ka shkruar këtë shkrim përtej ngjarjeve të tij personale, për të cilat ka bërë libra më vete, për ata që duan t'i lexojnë.

Ajo që duket më shumë është këmbëngulja e shqiptarëve në mitologjinë vendore, prandaj dhe pritet që ky shkrim të irritojë shumë. Sepse shumica janë të infektuar me ideologjitë vendore, ato që na kanë çuar në Afrikë, edhe pse jemi në Evropë.

Ajo që na ka shpëtuar, të themi gjynahun, është ngjyra. Kot nuk ka thanë "indianët e bardhë" para një shekulli...

Anonymous said...

Eshte e qarte se Lubonja ka gjera per te thene, dhe kjo s'perjashton mundesin qe disa nga ato te jene retorik me doza vojorizmi (kundruesi nga distanca).

Te trajtosh si problem serioz komunizmat e politikave te deritanishme ne Shqiperi qe pas 90-es, do te thote se s'ka ndonji "izem" tjeter me te rendesishem, dhe i takon qe Lubonja te punesoj mendimin e tij me te tjer (me izma).

Sa per percmim te asaj qe eshte jo e qytetruar tek Shqiptaret, do thoja; Te perdori deshiren e mire per studim kushdo, dhe do gjej se sa njelloje jane njerzit kudo ne bote, kur i ve ne kushte te njejta ngjarjet.

Kur s'eshte e mira jote ne lartesine per veprim, flet rreth asaj qe vepron, pamvaresisht se sa e mire apo e keqe eshte ajo qe vepron, dhe kur eshte emira jote ne veprim, do kete gjera qe munde te jene ndryshe ose me keq se duhet. Dikush zgjedh te aktivizoj energjit jo te futet ne vorbullen e ketij rrethi per te humbur ate energji qe ka, por per te gjeneruar situate te re. Kete nuk e shikojme. Lubonja s'ndihmone as nji nga shtresat e shoqerise duke deklaruar: Berisha eshte komunist si dhe Nano, dhe Rama s'eshte intelektual, as politikan, as populist, as qytetar, dhe nenvlefteson se Edi mund te jete te gjitha keto. Lubonja duhet te justifikoje nje rrol ne ngjarjen tone shoqerore, dhe jo vetem shartimin qe i ka bere komunizmi deges se tyre. Nuk duhet te mendoj se kontributi vjene aq lehte ne shoqeri, vetem se je zedhenes i deges se prere te komunizmit te meparshem. Duhet te besh, ne je gati beje, mos humb kohe me bersit. Por me sa duket eshte deziluzionuar nga moderimi Berishes dhe Nanos si komunist, dhe jo nga rrebelimi i Rames pa qene komunist, duke mohuar c'do gje tek Rama, ai trgone dhe vogelsi dhe impotence intelektuale.
Dicka ka radhen te ndodhi ne cdo shoqeri, me sa duket e ka radhen te ndodh dicka qe ka te beje me Edi Ramen ne shoqerine e sotme te tonen, s'do te thot qe te jete ajo qe ne enderrojme, por eshte ajo qe po punone per te ndodhur.

Anonymous said...

Ka kohë që mendohem nëse ka ndonjë faktorë tjetër përvec injorancës që ndikon në gjendjen aktuale të vendit dhe pupullit tonë. Por, Lubonja nuk të lë të mendosh dhe të thotë me nerv—Jo or Jo, nuk ka, injoranca është—atë që unë me keqardhje mendoj që është e vërtetë. Ne, të dashur përvuajtës të komunizmit nuk na le injoranca të ecim përpara. Dhe, injoranca mori frenat e zhvillimit të vendit tonë kur gangësteri Hoxha mori pushtetin dhe do të na drejtoje deri sa të zhduket komunizmi. Komunizmi në vendin tonë ishte më i keq se Hitlerizmi. Hitlerizmi qe një sëmundje (shkarje e shoqërisë) afatshkurtër, kurse komunizmi në vendin tonë nuk ka të mbaruar.
Po si ta minimizojmë injorancën? Të lëmë të na drejtojnë ata që nuk janë injorantë. E kuptoj që kjo nuk ndodh sepse injorantët nuk e dinë që janë injorantë dhe mendojnë që ata po e bëjnë këtë detyrë, na kanë drejtuar e po na drejtojnë. Të presim? Sa keq!

Anonymous said...

Sa te mendoj i zgjuari, budallai mbaroj pune...

Injorant.
Dote thote; nuk konsideron, se s'do, se s'di.
Ky emer shkone per te gjithe ata qe mohajne dhe s'dine, nje nga keta jame edhe une edhe ti, edhe Lubonja.
Nuk ndryshon gje duke pritur, ta beje ate dikush per ty.
Lubonja s'eshte agresive si natyre, eshte per nje terren te stabilizuar, dhe jo me dallg si ky qe po jetojme, prandaj nuk me duket se pozicionohet per te konstruktuar se sa per te rremujosur.
Beje nje paralele me te madhin dhe te riun Lubonje. Me shume mund te prodhoje nje emer si i tyre ne vemendjen e njerzeve ne Shqipri, por ketu une mund te jeme si Lubonjet enderrimtar, perderisa ata s'e bejne fantazine time per ta realitet, kjo lidhet me faktor real, jo te shpikur, krijuar. Dinamika e se keqes ne shqipri eshte me e madhe se sa forca qe e akuzone ate, dhe jo se ajo qe eshte me e forte ka te drejte.

Anonymous said...

lubonja asht zàni i s'vertetes ,i s'drejtes i paanshmerise. asht perfaqsues i se shnoshtes, i se mires kundershtar i se keqes kush do qofte ai edhe edhe nqs jane kta "burra" shteti si hoxha ,berisha, kadare ,nano, rama etj.ju lumte z. lubonja

Endri said...

Autori ka shkruar pak me emocion ne shkrim dhe ka disa gjera te pasakta.

1)Listat e hebrenjve u jane kerkuar autoriteteve shqiptare nga gjermanet por te fundit refuzuan bashkepunimin ne kete pike. Gjermanet nuk insistuan pasi kishin interes ta mbanin Shqiperine me sa me pak trupa.

2)Shqiptaret kane fshehur e mbrojtur jo vetem hebrenjte e perhershem te Shqiperise por edhe ata qe vinin nga jashte per muaj deri dhe vite.

3)Ne Kosove ku gjermanet ishin me agresive ne ceshtjen e hebrenjve rreth 60% e hebrenjve mbijetuan. Per krahasim ne pjesen tjeter te Jugosllavise mbijetuan 18-28% dhe ne Greqi 14-22%. Pra edhe ne Kosove ku gjermanet ishin me agresive perqindjet e te mbijetuarve jane rreth 3 here me te larta se ne vende te tjera.

Te tre keto pika dhe shume fakte e shifra interesante mund te lexohen tek nje studim i historianit Bernd Fischer. Ndihma ndaj hebrenjve eshte dhene qofte ne nivel zyrtar (nga administratat lokale apo qendrore shqiptare) qofte ne nivelin e njerezve te thjeshte.

Tek i njejti studim i Fischer-it tek shkaqet kryesore te ndihmes shqiptare ndaj hebrenjve perfshihen pervec "butesise" se gjermaneve edhe toleranca fetare dhe tradita e mikepritjes se shqiptareve.

Tani, eshte e veshtire te percaktosh saktesisht se sa rol ka patur tradita e mikepritjes, sa toleranca fetare sa "butesia" e gjermaneve etj. Sidoqofte nje rol (sado modest) ato e kane patur dhe nuk jane "perralla me mbret" sic i quan autori. Ne kushte kur shtetet/qeverite e tjera ju a jepnin me gjithe qejf listat (e jo vetem) gjermaneve eshte e qarte se edhe vete shqiptaret kane patur rol pozitiv ne gjithe kete mesele.

Shqetesimi i autorit ketu mbi perdorimin e ketij kapitulli te historise me tone populiste eshte i drejte. Poashtu eshte e drejte ti besh pyetjen vetes perse shqiptaret qe ishin aq te dhembshur me hebrenjte ishin aq mizore me njeri tjetrin. Megjithate keto ceshtje duhen pare deri diku si te ndara nga njeri tjetra dhe nuk eshte e drejte qe te nxish dhe ate aspekt te historise (trajtimi i hebrenjve gjate luftes se dyte) ku nuk ka gje per te nxire. Poashtu kur futesh ne argumenta historik duhet mundesisht te japesh referenca. Psh. ku e ka marre autori ate pasazhin nga Noel Malcolm dhe ne cfare faqe?

Anonymous said...

Qe shqiptaret i mbrojten hebrenjte gjate luftes eshte fakt historik, nuk eshte propagande. Eshte bere e modes ne Shqiperi qe per snob intelektual te pshurrim mbi gjithcka. Ka shume autore dhe historian te huaj dhe shqiptare qe mund t'ua provojne kete gje z. Lubonja. Se dyti, ju jeni krejtesisht anakronik: mentaliteti shqiptar ndryshoi rrenjesisht pas çlirimit me vendosjen e regjimin komunist pasi populli u indoktrinua nga propaganda. Ata qe iu denuan ju, nuk ishin qenie te ndergjegjshme, ishin mekanizma te nje sistemi qe i korruptoi shqiptareve arsyen. "Komunizmi nuk ka kombesi", - thote Marksi! Nuk ishin "shqiptare" ata qe iu denuan zoteri! Ne ate kohe kur shqiptaret i mbrojten hebrenjte, Arsyeja ende ekzistonte ose ishte ne depravim e siper! Pershendetje!

Anonymous said...

“Shume çifutë serbe ikën ne Kosove sepse ne të gezonin një lloj sigurie, disa nga ta u internuan ne një shkollë të zbrazët të Prishtines. Komandanti lokal italian ne fillim e përballoi presionin e gjermanëve qe kerkonin dorëzimin e çifutëve, por në marsin e vitit 1942 italianët ua dorëzuan gjermanëve 55 çifutë. Nga refugjatët e tjerë çifutë që kishin mbetur së bashku me çifutët banorë të Prishtinës së paku 281 sish më vonë do të arrestohen nga kolaboracionistët shqiptarë në majin e vitit 1944 dhe do t’u dorëzohen gjermanëve. Nga këta më se 200 vdiqen në Belsen.”
Noel Malcolm “Kosova (nje histori e shkurter)” faqe 221. Botim i Koha (Prishtine) & Shtepia e Librit (Tirane)

Anonymous said...

faleminderit per kete paragraf nga Noel Malcolm. Kush eshte arsyeja qe i referohet z. Lubonja ketij paragrafi?

Anonymous said...

Cila është arsyeja se pse z. Lubonja i referohet Kosovës si shembull? Unë e lexoj atë shumë qartë në vetë shkrimin e tij më sipër:

"Dhe dihet po ashtu se shqiptarët e Shqipërisë nuk i kanë dorëzuar sepse kjo nuk u është kërkuar autoriteteve lokale pasi nuk ishte vendosur me ligj, ashtu sikurse ishte vendosur në vende të tjera të Evropës. Pra "kodi i besës", "kodi i nderit" dhe "kodi i mikpritjes" si shkaqe të mbrojtjes së ebrejve janë tre përralla të mëdha që bash historia e Kosovës dhe pastaj ajo e persekutimit komunist i përgënjeshtron në mënyrën më të vrazhdë."

Anonymous said...

"Kodi i beses" "kodi nderit" dhe "kodi i mikpritjes"
Keto "kode" mendoj se jane ne doren e c'do lexuesi te kuptoj, edhe se, ne se ai i aplikon ose jo ato.
Dikush enderron, dhe ti ndjek pas dikushin per endrren qe ka. "Fshati qe duket s'do kallauz" Kosovaret nuk jane te ardhur ne vendin e tyre, te tjere kane vajtur ne vendin e tyre, po ashtu edhe Camrit ishin ne vendin e tyre, dhe i debuan qe andej. Te dyja keto pjese te popullsise jane te munduara shume ne historine e 100-te vjecarit te fundit, dhe s'te vjen radha ty (i vetquajtur "injoranti") te mohosh ato kode qe jane ndertuar per te mbijetuar si ai i Beses, Nderit e Mikpritjes.
Vemendje

Anonymous said...

"Kush eshte arsyeja qe i referohet z. Lubonja ketij paragrafi?"

Cila eshte arsyeja perse z. Lubonja nuk duhej t'i referohej ketij paragrafi?

Anonymous said...

Per "skeptikun"

Sepse ndersa shume individ veteatribojne "kode; bese, nderi, mikpritje" pa i'u takuar, duke bere jo sherbim per mire per Kombin.

Ketij qellimi "per keq", ka zgjedhur Lubonja t'ia harrije me shkurt, duke "valuar ne tenxheren e tij me te thete e me te njome"

Me fjale te tjera, z. Lubonja duket te jete po i njejti autore i te dy grupeve ne fjale, por sipas kohes ai zgjedh dhe pozicionohet.