Këto ditë, pasi u njoha më nga afër me marrëveshjen midis PD dhe PS e cila midis të tjerash ka prekur edhe Këshillin Drejtues të RTSH anëtar i të cilit jam zgjedhur si dhe zhvillimet pas saj vendosa të jap dorëheqjen nga kjo detyrë.
Janë kryesisht tri arësyet që më shtynë të marr këtë vendim.
Së pari, këtë marëveshje e konsideroj fryt të një politike që e kam denoncuar mëse një herë - kohët e fundit në një shkrim “Shteti i ligjit dhe shteti i marrëveshjes”- që sipas meje e ka lënë vendin në një nëpërkëmbje permanente të ligjit. Sipas gjykmit tim loja e politikës sonë me dualizmin ligj - marrëveshje, për fat të keq edhe me ndërhyrjen e ndërkombëtarëve, ku, për interesa të ngushta partiake në më të shpeshtën e herëve marrëveshja ka nëpërkëmbur ligjin, i ka dhënë udhë arbitraritetit, lojës së forcës dhe ka depersonalizuar çdo institucion tjetër që buron prej ligjit. Edhe në marrëveshjen e fundit ndodhi e njëjta gjë. U arrit deri sa u shkel Kushtetuta vetëm pse dy parti donin të kishin nga një antar në KQZ. Përsa i përket KDRTSH marrëveshja e bërë nëpërkëmb ligjin që sapo ishte votuar nga Parlamenti duke ndryshuar numrin e antarëve të KDRTSH që u bë nga 7 në 11, duke ndryshuar formulën e përzgjedhjes së anëtarëve si dhe duke parashikuar shtesa të tjera që nuk ekzistonin në ligj. Një akt i tillë në vazhdën e akteve të mbivendosje së marëveshjes mbi ligjin le pak shpresë se respekti dhe aplikimi i ligjit do të jetë i garantuar. Në këtë kontekst po të shikosh gjendjen e mediave në Shqipëri ajo është e zhytur në paligjshmëri dhe vetëm një zbatim me rigorozitet i ligjit do të mund të krijonte premisat e një normalizimi dhe ringjallje të RTSH, kurse në këto kushte ajo çka ndodhi tregon se partitë do të venë interesat dhe vullnetin e tyre mbi ligjin. Një akt i tillë depersonalizon dhe shkurajon këto që kërkon të besojë e mbështetet vetëm tek ligji duke e bërë të ndjehet instrument në duart dhe interesat e këtyre partive dhe jo në shërbim publikut
Së dyti, lidhur ngushtë me të parën: kam qenë në mënyrë koherente dhe mbetem gjithaq kundër formulës së zgjedhjes të institucioneve të tilla si KDRTSH sipas formulës me balancim politik nëpërmjet përzgjedhjes së anëtarëve me propozim të dy forcave kryesore politike sepse kjo formulë nuk ka lejuar krijimin e institucioneve që duhet të funksionojnë të pavarur nga pushteti i këtyre partive, duke i ka lënë ato peng të tyre dhe të partitokracisë së tyre. Edhe në rastin e RTSH ajo ka treguar joefikasitetin e saj. Në rastin në fjalë ligji ende ekzistues parashikonte që Këshilli Drejtues i RTVSH zgjidhej nga Parlamenti mbi bazën e propozimeve të shoqërisë civile dhe jo mbi bazën e përzgjedhjes së tyre nga dy partitë me formulë balancimi që automatikisht i rreshton anëtarët e KDRTSH në dy kampe. Ky ligj që megjithë mangësitë që mund të ketë garantonte pavarësi nga dy partitë kryesore si dhe numri i vogël i anëtarëve qenë një nga arsyet pse pranova që kandidatura ime të bënte pjesë në një listë personash të propozuar nga shoqata të ndryshme. Dhe këtë e kam deklaruar mëse një herë publikisht. Kthimi në formulën me balancim përfaqësuesish të dy partive si dhe propozimet që janë bërë në marrëveshje kërkojnë minimalisht nga Parlamenti të kërkojë votimin e të gjithë antarëve që të mund të pranojnë apo jo të venë kandidaturën e tyre sipas marrëveshjes së re të kthyer në ligj yë ri. Përsa më përket në një ligj të hartuar mbi bazën e kësaj merrëveshjeje nuk e gjej veten sepse nuk do të pranoja të shndrohesha në përfaqësues të cilësdo nga dy partitë që kanë bërë marrëveshjen dhe, po ashtu, e shoh si një ligj bllokues që ruan statukuonë duke mos më lënë mundësi të realizoj shumë nga idetë që kisha në mendje kur pranova të bëhem antar i KDRTSH.
Së treti, gjatë kësaj periudhe të shkurtër si Kryetar i KDRTSH kam dhënë një numër intervistash lidhur me Televizionin Publik dhe nevojën e normalizimit të sistemit tonë të mediave që noton në paligjshmëri. Ato ishin për mua edhe një test për të parë reagimin ndaj këtyre propozimeve nga ana e atyre forcave pa bashkveprimin e të cilave, sikurse e kam thënë dhe rithënë shpesh, ato nuk mund të bëheshin sadopak realitet. E kam fjalën për aktorët politikë, pronarët e mediave dhe gazetarët. Nga ana e opozitës kam gjetur armiqësinë e saj – sipas meje pse është krijuesja e sistemit mediatik që kemi dhe përgjegjësja kryesore për shkatërrimin e RTSH; kurse mazhorancën e kam gjetur të frustruar pjesërisht nga trashëgimia e vjetër e Berishës, dhe pjesërisht ngase, sipas meje, edhe ajo është ndërdyshëse nëse duhet të përpiqet ta ndryshojë këtë sistem apo ta kthejë atë në favorin e saj. Këtë mosinteresim apo pafuqi për ndryshimn e statukuosë sipas meje e tregon edhe fakti se ndërkohë që këto dy parti kanë shpenzuar energji pa fund për të gjetur formulat e ballancimit të pushtetve duke e kthyer edhe çështjen e KDRTSH në një arenë lufte midis tyre nuk kanë shpenzuar asnjë sekondë për të hartuar e debatuar projekte për ndryshimin e gjendjes së sistemit tonë të mediave.
Përsa i përket kolegëve gazetarë (gjej këtu rastin të falenderoj edhe një herë ata që e kanë mirëpritur kandidaturën time) shumicën i kam parë të merren me gjithshka lidhur me zgjedhjen time, por jo me atë që, sipas meje, është thelbi i asaj që kam ngritur: nevoja urgjente e normalizimit të mediave. Nga shumica e tyre kam marrë mesazhin se ose nuk kanë besim se mund të ndryshohet ky sistem mediatik ose se janë vegla të këtij sistemi e prandaj luftojnë që të ruhet statukuoja. Kuptohet që aq më pak kam ndjerë mbështetjen e pronarëve të medive private, të cilët, përveç të tjerave, e shohin TVSH si konkurent. E ndërkaq mendimi im ka qenë dhe mbetet se pa një prokjekt tërësor për normalizmin e mediave në Shqipëri për futjen e tyre brenda ligjit e tregut të lirë as TVSH nuk do të mund të merrte dinjitetin dhe seriozitetin që kanë trelevizionet publike në tërë Evropën.
Këtë janë tre arësyet kryesore që më detyruan të jap dorëheqjen e parevokueshme nga Këshilli Drejtues i RTSH.
Fatos Lubonja
Korrieri 20 shtator 2006
Janë kryesisht tri arësyet që më shtynë të marr këtë vendim.
Së pari, këtë marëveshje e konsideroj fryt të një politike që e kam denoncuar mëse një herë - kohët e fundit në një shkrim “Shteti i ligjit dhe shteti i marrëveshjes”- që sipas meje e ka lënë vendin në një nëpërkëmbje permanente të ligjit. Sipas gjykmit tim loja e politikës sonë me dualizmin ligj - marrëveshje, për fat të keq edhe me ndërhyrjen e ndërkombëtarëve, ku, për interesa të ngushta partiake në më të shpeshtën e herëve marrëveshja ka nëpërkëmbur ligjin, i ka dhënë udhë arbitraritetit, lojës së forcës dhe ka depersonalizuar çdo institucion tjetër që buron prej ligjit. Edhe në marrëveshjen e fundit ndodhi e njëjta gjë. U arrit deri sa u shkel Kushtetuta vetëm pse dy parti donin të kishin nga një antar në KQZ. Përsa i përket KDRTSH marrëveshja e bërë nëpërkëmb ligjin që sapo ishte votuar nga Parlamenti duke ndryshuar numrin e antarëve të KDRTSH që u bë nga 7 në 11, duke ndryshuar formulën e përzgjedhjes së anëtarëve si dhe duke parashikuar shtesa të tjera që nuk ekzistonin në ligj. Një akt i tillë në vazhdën e akteve të mbivendosje së marëveshjes mbi ligjin le pak shpresë se respekti dhe aplikimi i ligjit do të jetë i garantuar. Në këtë kontekst po të shikosh gjendjen e mediave në Shqipëri ajo është e zhytur në paligjshmëri dhe vetëm një zbatim me rigorozitet i ligjit do të mund të krijonte premisat e një normalizimi dhe ringjallje të RTSH, kurse në këto kushte ajo çka ndodhi tregon se partitë do të venë interesat dhe vullnetin e tyre mbi ligjin. Një akt i tillë depersonalizon dhe shkurajon këto që kërkon të besojë e mbështetet vetëm tek ligji duke e bërë të ndjehet instrument në duart dhe interesat e këtyre partive dhe jo në shërbim publikut
Së dyti, lidhur ngushtë me të parën: kam qenë në mënyrë koherente dhe mbetem gjithaq kundër formulës së zgjedhjes të institucioneve të tilla si KDRTSH sipas formulës me balancim politik nëpërmjet përzgjedhjes së anëtarëve me propozim të dy forcave kryesore politike sepse kjo formulë nuk ka lejuar krijimin e institucioneve që duhet të funksionojnë të pavarur nga pushteti i këtyre partive, duke i ka lënë ato peng të tyre dhe të partitokracisë së tyre. Edhe në rastin e RTSH ajo ka treguar joefikasitetin e saj. Në rastin në fjalë ligji ende ekzistues parashikonte që Këshilli Drejtues i RTVSH zgjidhej nga Parlamenti mbi bazën e propozimeve të shoqërisë civile dhe jo mbi bazën e përzgjedhjes së tyre nga dy partitë me formulë balancimi që automatikisht i rreshton anëtarët e KDRTSH në dy kampe. Ky ligj që megjithë mangësitë që mund të ketë garantonte pavarësi nga dy partitë kryesore si dhe numri i vogël i anëtarëve qenë një nga arsyet pse pranova që kandidatura ime të bënte pjesë në një listë personash të propozuar nga shoqata të ndryshme. Dhe këtë e kam deklaruar mëse një herë publikisht. Kthimi në formulën me balancim përfaqësuesish të dy partive si dhe propozimet që janë bërë në marrëveshje kërkojnë minimalisht nga Parlamenti të kërkojë votimin e të gjithë antarëve që të mund të pranojnë apo jo të venë kandidaturën e tyre sipas marrëveshjes së re të kthyer në ligj yë ri. Përsa më përket në një ligj të hartuar mbi bazën e kësaj merrëveshjeje nuk e gjej veten sepse nuk do të pranoja të shndrohesha në përfaqësues të cilësdo nga dy partitë që kanë bërë marrëveshjen dhe, po ashtu, e shoh si një ligj bllokues që ruan statukuonë duke mos më lënë mundësi të realizoj shumë nga idetë që kisha në mendje kur pranova të bëhem antar i KDRTSH.
Së treti, gjatë kësaj periudhe të shkurtër si Kryetar i KDRTSH kam dhënë një numër intervistash lidhur me Televizionin Publik dhe nevojën e normalizimit të sistemit tonë të mediave që noton në paligjshmëri. Ato ishin për mua edhe një test për të parë reagimin ndaj këtyre propozimeve nga ana e atyre forcave pa bashkveprimin e të cilave, sikurse e kam thënë dhe rithënë shpesh, ato nuk mund të bëheshin sadopak realitet. E kam fjalën për aktorët politikë, pronarët e mediave dhe gazetarët. Nga ana e opozitës kam gjetur armiqësinë e saj – sipas meje pse është krijuesja e sistemit mediatik që kemi dhe përgjegjësja kryesore për shkatërrimin e RTSH; kurse mazhorancën e kam gjetur të frustruar pjesërisht nga trashëgimia e vjetër e Berishës, dhe pjesërisht ngase, sipas meje, edhe ajo është ndërdyshëse nëse duhet të përpiqet ta ndryshojë këtë sistem apo ta kthejë atë në favorin e saj. Këtë mosinteresim apo pafuqi për ndryshimn e statukuosë sipas meje e tregon edhe fakti se ndërkohë që këto dy parti kanë shpenzuar energji pa fund për të gjetur formulat e ballancimit të pushtetve duke e kthyer edhe çështjen e KDRTSH në një arenë lufte midis tyre nuk kanë shpenzuar asnjë sekondë për të hartuar e debatuar projekte për ndryshimin e gjendjes së sistemit tonë të mediave.
Përsa i përket kolegëve gazetarë (gjej këtu rastin të falenderoj edhe një herë ata që e kanë mirëpritur kandidaturën time) shumicën i kam parë të merren me gjithshka lidhur me zgjedhjen time, por jo me atë që, sipas meje, është thelbi i asaj që kam ngritur: nevoja urgjente e normalizimit të mediave. Nga shumica e tyre kam marrë mesazhin se ose nuk kanë besim se mund të ndryshohet ky sistem mediatik ose se janë vegla të këtij sistemi e prandaj luftojnë që të ruhet statukuoja. Kuptohet që aq më pak kam ndjerë mbështetjen e pronarëve të medive private, të cilët, përveç të tjerave, e shohin TVSH si konkurent. E ndërkaq mendimi im ka qenë dhe mbetet se pa një prokjekt tërësor për normalizmin e mediave në Shqipëri për futjen e tyre brenda ligjit e tregut të lirë as TVSH nuk do të mund të merrte dinjitetin dhe seriozitetin që kanë trelevizionet publike në tërë Evropën.
Këtë janë tre arësyet kryesore që më detyruan të jap dorëheqjen e parevokueshme nga Këshilli Drejtues i RTSH.
Fatos Lubonja
Korrieri 20 shtator 2006
No comments:
Post a Comment