Si mendoni se është vepruar deri më tani për shkarkimin e Prokurorit të Përgjithshëm? A ka qenë kjo një procedurë e rregullt?
Siç e keni lexuar edhe më parë në faqet e kësaj gazete unë bëj pjesë ndër ata që e kanë konsideruar Prokurorinë si mëlçinë e sëmurë të organizmit tonë. Me fjalë të tjera vendin ku bllokohen, në vend se të pastrohen, tërë helmet që prodhohen në organizmin tejet të sëmurë të shoqërisë sonë e veçanërisht të politikës sonë. Prandaj kam qenë dhe mbetem me idenë se duhet bërë trapianti i kësaj mëlçije të sëmurë. A do të mund të shërohet organizmi pas kësaj? Kjo mbetet për tu parë, por Prokurori duhet të ikë edhe për këtë; pra për të parë nëse do të ndryshojë apo nuk do të ndryshojë asgjë për mirë në ecurinë e organizmit. Ai duhet të ikë edhe që socialistët të provojnë se nuk kanë hallin e tyre që e mbrojnë kaq shumë. Ai duhet të ikë edhe që Berisha të mos e ketë si alibi se nuk e lufton dot korrupsioni sepse i ka duart e lidhura nga prokuroria e kapur. Prandaj, sipas meje, përpara se të shtrohet pyetja e procedurës para së gjithash duhet shtruar pyetja: a duhet hequr apo jo prokurori? Nëse ka një konsensus për këtë atëhere procedurat gjinden, konvergojnë, nëse nuk ka konsensus për këtë atëhere ndodh ajo që po ndodh që nëpërmjet lojës së procedurave të pengohet procesi. Kur mazhoranca dhe opozita divegojnë kaq shumë në qëllimin kryesor, zorr se mund të gjinden procedura të pranuara nga të gjithë, sepse nuk ka ligj që të mos ketë difektet apo ambiguitetet e veta. Ndërkaq dua të ve në dukje se përveç ligjit të shkruar ka edhe ligje morale. Në një vend ku kontestimi i prokurorit është kaq i madh nga mazhoranca në pushtet, kur akuzat për korrupsion janë të shkallës sipërore, e ku, mbi të gjitha, vetë rezultati i zgjedhjeve u përcaktua nga faktori korrupsion, prokurori duhet të kishte dhënë dorëheqjen me kohë.
Si e vlerësoni rolin e Presidentit të Republikës në çështjen “Sollaku”?
Sipas mendimit tim Presidenti përsa i përket luftës kundër korrupsionit ka qenë shumë nën lartësinë e detyrës morale dhe institucionale të kryeqytetarit shqiptar. Nuk ka treguar ndjeshmërinë që i kërkohet një institucioni si Presidenca ndaj nëpërkëmbjes së të drejtave të qytetarëve që sistemi i korrupsionit i ka varfëruar dhe nëpërkëmbur përditë, i ka lënë me jetë të pagarantuar e shpesh në dorë të krimit e të parave të pista. Presidenti lë shijen e atij që nuk do të ndryshojë asgjë themelore në këtë vend pasi vetë ndjehet mirë dhe merak kryesor ka ndonjë rizgjedhje në atë post. Sipas meje duhet të kishte qenë ai që duhet t’i kishte sugjeruar Sollakut dorëheqjen dhe jo Topalli, pasi firma e tij është shumë e rëndësishme në emërimin e Prokurorit, e kjo firmë nënkupton edhe përgjegjësi për mosarritjet.
Mendoni se largimi i mundshëm i Sollakut mund të sjellë të tjera ndryshime në institucionet e pavarura kushtetuese?
Mua nuk më duket se ka institucione të pavarura kushtetuese në Shqipëri. Ata në tërësinë e tyre sipas meje kanë qenë të kapur nga mazhoranca. Madje po të vesh re edhe ligjërisht ata janë përcaktuar nga mazhorancat parlamentare. Duhen rregullime të tjera ligjore që të sigurohet pavarësia e tyre, por problemi që mbetet është a e meritojnë ata pavarsinë apo jo. Historia e këtij tranzicioni, siç tregon edhe rasti i prokurorit Sollaku ka provuar se pavarësia është jo vetëm një privilegj, por edhe një detyrim i madh. Fatos Nano duhet të kishte shkuar me kohë në burg sikur ne të kishim vërtet prokurori të pavarur në kuptimin e pavarësisë së një pushteti që nuk përfill se kush është pushtetar dhe kush është qytetar i thjeshtë, por që i konsideron të gjithë të barabartë përpara ligjit. Sot kriminelët strehoen në imunitetin e politikanit për tu mbrojtur nga prokuroria. Pse? Sepse Prokuroria ndjehet e pafuqishme ndaj tyre. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për institucionet e tjera që duhet të ishin të pavarur. Problemi tjetër është çfarë kërkon të bëjë Berisha me këto institucione? Nëse Berisha e çliron shtetin nga kapja që i ka bërë mafja, siç premton, a do të jenë më të pavarur apo përsëri do të mbeten të varur? Sipas meje po ndodhi kjo, që është më e mira e mundshme, do t’u hiqet një varësi, ajo ndaj mafjes e cila kishte kapur pushtetin e socialistëve, por që ka pasur edhe autoniminë e vet si pushtet ndaj këtyre institucioneve, por do tu mbetet të luftojnë për tu çliruar edhe nga varësia tjetër, ajo ndaj Berishës: me një fjalë ne do të na duhet të vazhdojmë të luftojmë për të pasur institucione vërtet të pavarura që të sigurojnë funksionimin normal të demokracisë. Kjo është çështja dhe për këtë, sipas meje, kërkohet një opozitë e shëndoshë moralisht jo një opozitë që ka handikapin e madh të akuzës se ajo kërkon të mbrojë këto institucione të sëmura sepse kërkon të mbrojë vjedhjet e të vetëve. Opozita një dy e thotë se po bëhet gjueti shtrigash se korrupsioni luftohet me reforma insticionale. Mirëpo shtrohet pyetja: si mendon opozita a luftohet korrupsioni edhe duke i dënuar të korruptuarit dhe, nëse nuk ka ndodhur kjo, a nuk do të thotë se duhet një reformë në institucionet e drejtësisë? Unë kam dëgjuar shumë të huaj, nga ata ku shkon e qahet opozita se po kërcënohet demokracia, të thonë se po nuk filloi drejtësia të funksionojë në Shqipëri ndaj politikanëve të korruptuar asgjë nuk do të funksionojë në këtë vend. Dhe këtu nuk është çështja që këta të futen në burg për burg. Këtu është çështja që ata të marrin përçmimin që meritojnë e jo të vazhdojnë të kapardisen nëpër kolltuqe pushtetarësh dhe kjo ka një qëllim edhe më të thellë që të ndryshojë modeli i politikanit e modeli i njeriut të respektuar dhe i punës së respektuar në këtë shoqëri.
Cilat mendoni se janë përfitimet politike të z. Berisha në përpjekjen e tij për largimin e Prokurorit të Përgjithshëm?
Sipas meje Berisha është një një proces konsolidimi të pushtetit të tij. E në këtë luftë të tij për pushtet i ka dalë “asi” (por një as i zi me shumë rrezikqe): armiqtë e tij (nuk po i quaj kundërshtarë sepse po marr rastin më të keq) janë edhe armiqtë e pjesës më të madhe të shoqërisë sepse gjatë tetë vjetëve e kanë grabitur në mënyrën më të paturpshme këtë shoqëri. Nuk duhet të harrojmë se vota e 3 korrikut ishte votë kundër korrupsionit. Duke u angazhuar në këtë luftë Berisha i përgjigjet një nevoje psikologjike, por edhe një nevoje për të ngritur shtetin ligjor, por edhe një nevoje për të ndërtuar një ekonomi të shëndëshë. Goditja e Prokurorit është epiqendra sot për sot e kësaj lufte. Nëse në vazhdim ai e heq prokurorin dhe do të shohim në krye të Prokurorisë një prokuror që do të hapë dosjet e politikanëve, e nëse nga ana tjetër ai dhe të tijtë do t’i mbajnë duart larg nga abuzimi me të mirën publike, atëhere përfitimi i tij do të jetë jashtzakonisht i madh. Mund të krenohet se ka larë mëkatet e qeverisjes së parë dhe e ka futur shtetin në shinat e ligjit. Nëse nuk ka këtë qëllim por vetëm të terrorizojë e paralizojë kundërshtarët kjo lojë nuk mund të zgjasë shumë dhe do të diskreditohet dhe e gjitha kjo do t’i kthehet në bumerang. Unë ngulmoj se sqarimi i kësaj mëdyshje do të fillojë vetëm pas heqjes së Sollakut.
Kryeministri ka folur për lidhje të politikës me krimin dhe oferta financiare për të mosgoditur rrjetet e krimit të organizuar. A duhej publikuar apo denoncuar një rast i tillë? Si e vlerësoni sjelljen e z. Berisha në këtë rast?
Që të jap një gjykim duhet të di rastin konkret për të cilin ka aluduar kryeministri. Megjithatë në përgjithësi mund të them se një nga pikëpyetjet e mëdha që mbeten është nëse luftën kundër korrupsionit Beriusha e ka mjet pushteti apo qëllim, ndonëse nuk mund të ndahen me thikë këto të dyja. E në këtë aspekt nëse ai bën retorikë apo e ka seriozisht. Por mbetet edhe më i madh shqetësimi se mos në vend të luftës kundër korrupsionit do të kemi një riorganizim të flukseve korruptive në mënyrë që ato të çojnë ujë tashti në pushtetin e PD-së. Sipas meje fakti që kryeministri e mohoi këtë të dytën publikisht mund të shfrytëzohet sepse gjithsesi e ve në një farë detyrimi, por sigurisht nuk është garanci. Garanci japin veprat jo fjalët. E në tërësinë e vet unë jam i idesë se shumë më pak fjalë duhet të kishte pasur në luftën kundër korrupsionit e lidhjes së politikës me krimin dhe shumë më tepër punë serioze për të mbledhur fakte të pakundërshtueshme e për të vënë në veprim organet e specializuara e për t’i mbërthyer të korruptuarit me fakte të pakundërshtueshme nga cilido. (Korrieri, 7 maj, 2006)
Siç e keni lexuar edhe më parë në faqet e kësaj gazete unë bëj pjesë ndër ata që e kanë konsideruar Prokurorinë si mëlçinë e sëmurë të organizmit tonë. Me fjalë të tjera vendin ku bllokohen, në vend se të pastrohen, tërë helmet që prodhohen në organizmin tejet të sëmurë të shoqërisë sonë e veçanërisht të politikës sonë. Prandaj kam qenë dhe mbetem me idenë se duhet bërë trapianti i kësaj mëlçije të sëmurë. A do të mund të shërohet organizmi pas kësaj? Kjo mbetet për tu parë, por Prokurori duhet të ikë edhe për këtë; pra për të parë nëse do të ndryshojë apo nuk do të ndryshojë asgjë për mirë në ecurinë e organizmit. Ai duhet të ikë edhe që socialistët të provojnë se nuk kanë hallin e tyre që e mbrojnë kaq shumë. Ai duhet të ikë edhe që Berisha të mos e ketë si alibi se nuk e lufton dot korrupsioni sepse i ka duart e lidhura nga prokuroria e kapur. Prandaj, sipas meje, përpara se të shtrohet pyetja e procedurës para së gjithash duhet shtruar pyetja: a duhet hequr apo jo prokurori? Nëse ka një konsensus për këtë atëhere procedurat gjinden, konvergojnë, nëse nuk ka konsensus për këtë atëhere ndodh ajo që po ndodh që nëpërmjet lojës së procedurave të pengohet procesi. Kur mazhoranca dhe opozita divegojnë kaq shumë në qëllimin kryesor, zorr se mund të gjinden procedura të pranuara nga të gjithë, sepse nuk ka ligj që të mos ketë difektet apo ambiguitetet e veta. Ndërkaq dua të ve në dukje se përveç ligjit të shkruar ka edhe ligje morale. Në një vend ku kontestimi i prokurorit është kaq i madh nga mazhoranca në pushtet, kur akuzat për korrupsion janë të shkallës sipërore, e ku, mbi të gjitha, vetë rezultati i zgjedhjeve u përcaktua nga faktori korrupsion, prokurori duhet të kishte dhënë dorëheqjen me kohë.
Si e vlerësoni rolin e Presidentit të Republikës në çështjen “Sollaku”?
Sipas mendimit tim Presidenti përsa i përket luftës kundër korrupsionit ka qenë shumë nën lartësinë e detyrës morale dhe institucionale të kryeqytetarit shqiptar. Nuk ka treguar ndjeshmërinë që i kërkohet një institucioni si Presidenca ndaj nëpërkëmbjes së të drejtave të qytetarëve që sistemi i korrupsionit i ka varfëruar dhe nëpërkëmbur përditë, i ka lënë me jetë të pagarantuar e shpesh në dorë të krimit e të parave të pista. Presidenti lë shijen e atij që nuk do të ndryshojë asgjë themelore në këtë vend pasi vetë ndjehet mirë dhe merak kryesor ka ndonjë rizgjedhje në atë post. Sipas meje duhet të kishte qenë ai që duhet t’i kishte sugjeruar Sollakut dorëheqjen dhe jo Topalli, pasi firma e tij është shumë e rëndësishme në emërimin e Prokurorit, e kjo firmë nënkupton edhe përgjegjësi për mosarritjet.
Mendoni se largimi i mundshëm i Sollakut mund të sjellë të tjera ndryshime në institucionet e pavarura kushtetuese?
Mua nuk më duket se ka institucione të pavarura kushtetuese në Shqipëri. Ata në tërësinë e tyre sipas meje kanë qenë të kapur nga mazhoranca. Madje po të vesh re edhe ligjërisht ata janë përcaktuar nga mazhorancat parlamentare. Duhen rregullime të tjera ligjore që të sigurohet pavarësia e tyre, por problemi që mbetet është a e meritojnë ata pavarsinë apo jo. Historia e këtij tranzicioni, siç tregon edhe rasti i prokurorit Sollaku ka provuar se pavarësia është jo vetëm një privilegj, por edhe një detyrim i madh. Fatos Nano duhet të kishte shkuar me kohë në burg sikur ne të kishim vërtet prokurori të pavarur në kuptimin e pavarësisë së një pushteti që nuk përfill se kush është pushtetar dhe kush është qytetar i thjeshtë, por që i konsideron të gjithë të barabartë përpara ligjit. Sot kriminelët strehoen në imunitetin e politikanit për tu mbrojtur nga prokuroria. Pse? Sepse Prokuroria ndjehet e pafuqishme ndaj tyre. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për institucionet e tjera që duhet të ishin të pavarur. Problemi tjetër është çfarë kërkon të bëjë Berisha me këto institucione? Nëse Berisha e çliron shtetin nga kapja që i ka bërë mafja, siç premton, a do të jenë më të pavarur apo përsëri do të mbeten të varur? Sipas meje po ndodhi kjo, që është më e mira e mundshme, do t’u hiqet një varësi, ajo ndaj mafjes e cila kishte kapur pushtetin e socialistëve, por që ka pasur edhe autoniminë e vet si pushtet ndaj këtyre institucioneve, por do tu mbetet të luftojnë për tu çliruar edhe nga varësia tjetër, ajo ndaj Berishës: me një fjalë ne do të na duhet të vazhdojmë të luftojmë për të pasur institucione vërtet të pavarura që të sigurojnë funksionimin normal të demokracisë. Kjo është çështja dhe për këtë, sipas meje, kërkohet një opozitë e shëndoshë moralisht jo një opozitë që ka handikapin e madh të akuzës se ajo kërkon të mbrojë këto institucione të sëmura sepse kërkon të mbrojë vjedhjet e të vetëve. Opozita një dy e thotë se po bëhet gjueti shtrigash se korrupsioni luftohet me reforma insticionale. Mirëpo shtrohet pyetja: si mendon opozita a luftohet korrupsioni edhe duke i dënuar të korruptuarit dhe, nëse nuk ka ndodhur kjo, a nuk do të thotë se duhet një reformë në institucionet e drejtësisë? Unë kam dëgjuar shumë të huaj, nga ata ku shkon e qahet opozita se po kërcënohet demokracia, të thonë se po nuk filloi drejtësia të funksionojë në Shqipëri ndaj politikanëve të korruptuar asgjë nuk do të funksionojë në këtë vend. Dhe këtu nuk është çështja që këta të futen në burg për burg. Këtu është çështja që ata të marrin përçmimin që meritojnë e jo të vazhdojnë të kapardisen nëpër kolltuqe pushtetarësh dhe kjo ka një qëllim edhe më të thellë që të ndryshojë modeli i politikanit e modeli i njeriut të respektuar dhe i punës së respektuar në këtë shoqëri.
Cilat mendoni se janë përfitimet politike të z. Berisha në përpjekjen e tij për largimin e Prokurorit të Përgjithshëm?
Sipas meje Berisha është një një proces konsolidimi të pushtetit të tij. E në këtë luftë të tij për pushtet i ka dalë “asi” (por një as i zi me shumë rrezikqe): armiqtë e tij (nuk po i quaj kundërshtarë sepse po marr rastin më të keq) janë edhe armiqtë e pjesës më të madhe të shoqërisë sepse gjatë tetë vjetëve e kanë grabitur në mënyrën më të paturpshme këtë shoqëri. Nuk duhet të harrojmë se vota e 3 korrikut ishte votë kundër korrupsionit. Duke u angazhuar në këtë luftë Berisha i përgjigjet një nevoje psikologjike, por edhe një nevoje për të ngritur shtetin ligjor, por edhe një nevoje për të ndërtuar një ekonomi të shëndëshë. Goditja e Prokurorit është epiqendra sot për sot e kësaj lufte. Nëse në vazhdim ai e heq prokurorin dhe do të shohim në krye të Prokurorisë një prokuror që do të hapë dosjet e politikanëve, e nëse nga ana tjetër ai dhe të tijtë do t’i mbajnë duart larg nga abuzimi me të mirën publike, atëhere përfitimi i tij do të jetë jashtzakonisht i madh. Mund të krenohet se ka larë mëkatet e qeverisjes së parë dhe e ka futur shtetin në shinat e ligjit. Nëse nuk ka këtë qëllim por vetëm të terrorizojë e paralizojë kundërshtarët kjo lojë nuk mund të zgjasë shumë dhe do të diskreditohet dhe e gjitha kjo do t’i kthehet në bumerang. Unë ngulmoj se sqarimi i kësaj mëdyshje do të fillojë vetëm pas heqjes së Sollakut.
Kryeministri ka folur për lidhje të politikës me krimin dhe oferta financiare për të mosgoditur rrjetet e krimit të organizuar. A duhej publikuar apo denoncuar një rast i tillë? Si e vlerësoni sjelljen e z. Berisha në këtë rast?
Që të jap një gjykim duhet të di rastin konkret për të cilin ka aluduar kryeministri. Megjithatë në përgjithësi mund të them se një nga pikëpyetjet e mëdha që mbeten është nëse luftën kundër korrupsionit Beriusha e ka mjet pushteti apo qëllim, ndonëse nuk mund të ndahen me thikë këto të dyja. E në këtë aspekt nëse ai bën retorikë apo e ka seriozisht. Por mbetet edhe më i madh shqetësimi se mos në vend të luftës kundër korrupsionit do të kemi një riorganizim të flukseve korruptive në mënyrë që ato të çojnë ujë tashti në pushtetin e PD-së. Sipas meje fakti që kryeministri e mohoi këtë të dytën publikisht mund të shfrytëzohet sepse gjithsesi e ve në një farë detyrimi, por sigurisht nuk është garanci. Garanci japin veprat jo fjalët. E në tërësinë e vet unë jam i idesë se shumë më pak fjalë duhet të kishte pasur në luftën kundër korrupsionit e lidhjes së politikës me krimin dhe shumë më tepër punë serioze për të mbledhur fakte të pakundërshtueshme e për të vënë në veprim organet e specializuara e për t’i mbërthyer të korruptuarit me fakte të pakundërshtueshme nga cilido. (Korrieri, 7 maj, 2006)
No comments:
Post a Comment