Edhe një herë mbi debatin mbi Prokurorin e Përgjithshëm. Ka një anë tjetër të debatit: a mundet Kryeministri të ndërhyjë në këtë sektor që është i së drejtës?
Para së gjithash dua të them se, për fat të keq, më rezulton se i vetmi politikan që duket se ka vënë bast për luftën kundër sistemit të korrupsionit tek mazhoranca është kryeministri. Të tjerët i shoh mjaft të mefshtë në këtë drejtim. Pra, ndërsa fushata elektorale e PD u përqendrua tek sllogani “me duar të pastra” dhe “koha për ndryshim” tani shoh një prirje të përgjithshme tek pjesa më e madhe e deputetëve të mazhorancës për t’i mbajtur duart larg zjarrit pastrues të luftës kundër sistemit të korrupsionit e për të ndryshuar vetëm njerëzit në pushtet. Nuk mund ta them me siguri pse bën diferencën Berisha, për arsye se ka një ndjenjë repulsioni ndaj korrupsionit, pse ka një sens më të fortë se të tjerët për të lënë një gjurmë pozitive në historinë e këtij vendi duke korrigjuar edhe gafat e qeverisjes së parë apo pse, me instiktin e tij luftarak më të fortë se të tjerët, kërkon ta përdorë luftën kundër korrupsionit si armë të fuqishme për të eliminuar kundërshtarët. Mund të jenë edhe të treja së bashku nga një çikë, por, se cila dominon, sipas meje, mbetet ende për tu provuar. Jam disi më i qartë pse ekziston kjo diferencë përsa i përket të tjerëve te mazhoranca. Një pjesë nuk e kanë aspak staturën dhe ambiciet për të hyrë në histori dhe thjeshtë ndjekin Berishën, një pjesë them se janë tashmë të kapur nga sistemi i korrupsionit kurse një pjesë tjetër duket se e kanë përdorur luftën kundër korrupsionit si retorikë për tu rikthyer në pushtet.
Pa dyshim është kjo situatë që ngre pyetjen tuaj pasi krijon probleme jo të vogla. Unë mbetem i mendimit se një luftë e vërtetë kundër korupsionit është jashtëzakonisht vështirë të bëhet nga një njeri i vetëm. Dhe, po ashtu, është jashtëzakonisht e vështirë që një njeri i vetëm të riparojë një sistem drejtësie. Problemi në thelb ka të bëjë me atë nëse duam të ndërtojmë shtet të së drejtës që qeveriset me ligje apo shtet etik që qeveriset me principe morale. Kryeministri të le përshtypjen se duke qenë i pafuqishëm për të ndërtuar një shtet të së drejtës kërkon të ndërtojë një shtet etik duke u bërë ai garanti i moralitetit të shtetit. Ndërkaq e kaluara e tij autoritare ia bën edhe më të vështirë këtë rol.
Pa dyshim ne kërkojmë të ndërtojmë një shtet të së drejtës dhe kjo nuk mund të jetë punë e një njeriu të vetëm as e një institucioni të vetëm. Ajo kërkon një angazhim shumë më te gjerë individual dhe institucional dhe një ndryshim kulturor gjithashtu. Prandaj, sikurse e kam thënë edhe herë tjetër, kjo kërkon deri edhe bashkpunimin me opozitën. Pra, sipas meje, duhet të ishte një situatë e ngjashme me atë që u krijua në fillim të viteve 90 kur ra komunizmi, kur edhe vetë Partia e Punës e pa veten të detyruar të riformohet dhe njëherësh të mos kundërshtojë një sërë reformash që ishin evidente se duheshin bërë për të dalë nga sistemi komunist. Mirëpo, që të vinim në atë gjendje, u desh një akumulim i madh dhe një kolaps gjithashtu. Ky kolaps duket sikur nuk ka ardhur ende, por po të kishim pak më shumë ndjeshmëri dhe fantazi do ta kuptonim se ka ardhur në fakt ose se kemi hyrë në zonën e kuqe të alarmit.
Unë e shoh në këtë kontekst edhe çështjen e prokurorit Sollaku. Duke qenë një njeri thellësisht mediokër në vullnet dhe intelekt, e, njëherësh, i zhytur në një kënetë nga e cila zorr se do të merrte guximin të dilte edhe ndonjë shumë më trim dhe më idealist se ai po bëhet dashje pa dashje shtylla ku duan të mbahen të gjithë ata që kanë frikë nga goditja e korrupsionit. Ajo që më revolton në rastin e Prokurorit dhe të atyre që e mbrojnë atë në emër të mosshkeljes së disa të drejtave është pandjeshmëria ndaj faktit se sistemi i korrupsionit është shkelësi më i madhe sot për sot i të drejtave themelore të masës më të madhe të njerëzve. Arsyet pse Prokurori duhet të largohet janë të shumta, që nga dosjet e Kontrollit të Lartë të Shtetit që përditë nxjerrin fakte tronditëse, deri tek nevoja për të na hequr alibinë Sollaku e për të na bërë të qartë se rruga e ndërtimit të shtetit të së drejtës është shumë më komplekse dhe më e vështirë. E këtu nuk mund të mos i rikthehem problemit të fillimit. Mazhoranca nuk rrezaton në tërësinë e vet atë frymë dhe atë besim se e ka e tërë mend luftën kundër korrupsionit. Përndryshe ajo, duke i pasur numrat, do ta kryente shumë lehtë operacionin dhe gjithshka do të ishte brenda ndërtimit të shtetit të së drejtës. Kurse kështu i ka mbetur në dorë Kryeministrit i cili ka namin e autoritarit e, kësisoj, në vend se të kishim hequr Prokurorin e të kishim filluar luftën kundër korrupsionit në mënyrë ligjore ne kemi tetë muaj që merremi me atë nëse është apo nuk është Berisha ai i pari.
A mendoni se trajtimi që i bën BE Ballkanit, vizat dhe shtyrja e afatit të integrimit mund të nxisin ekstremizëm dhe radikalizëm tek këto vende?
Përgjithësisht ka pasur dhe ka dy opsione në vendet e BE për integrimin e vendeve si tonat. Njëri ka qenë ai sipas të cilit ne më së pari duhet të bëjmë detyrat e shtëpisë mirë e pastaj të paraqitemi në provim për tu pranuar. Kurse një opsion tjetër është ai sipas të cilit ne mund të pranohemi edhe me difektet që kemi sepse kjo do ta lehtësojë korrigjimin e tyre. Personalisht mendoj se nëse nga ana jonë duhet të vihet theksi tek kryerja e detyrave, nga ana e perëndimorëve duhet të mbizotëronte ndjenja e mikpritjes në klub me dëshirën për të ndihmuar nga brenda. Mirëpo kjo do të mund të ndodhte me një BE të shëndoshë kurse kështu siç është gjendja në vendet e BE kjo bujari nuk ka se si të ekzistojë. Shtetet kombe të Evropës janë shumica në krizë social ekonomike për shkak të një globalizimi që i ka vënë përballë sfidash që ka hapur konkurrenca e Kinës apo Indisë duke krijuar papunësi dhe pasiguri të madhe. Edhe më shumë i ka komplikuar gjërat emigracioni i kombinuar me rreziqet terroriste. Këto janë shkaqet që integrimi ynë shtyhet duke fituar opsioni se duhet të përgatitemi më mirë për provimin. Partitë politike evropiane, në kërkim të votës së shumicës, i përshtaten frikërave që janë rritur në shoqëritë perëndimore në vend se të kërkojmë me guxim rrugë të reja. Në këto kushte ajo që kam frikë unë për Shqipërinë nuk janë fenomene radikale të refuzimit të BE, por vazhdimi i një situate ku paligjshmërisë dhe ekonomisë kriminale do tu zgjatet jeta. Në një fazë të dytë kjo mund të sjellë edhe kriza që do të çonin ndoshta edhe në radikalizma ideologjike që mund të pillnin krizat. Ndërkaq nuk mendoj se çdo vend do të reagonte të njëjtën mënyrë. Nuk përjashtohen edhe radikalizimet nacionaliste përreth nesh që pa dyshim do të sillnin pasoja edhe tek ne.
Sidoqoftë sot për sot më duket e vështirë të ndryshojë prirja dominante përdrejt integrimit në Evropë. Do të duhej një shkatërrim i ëndrrës evropiane në vendet e BE që të ndodhte kjo dhe më duket se jemi ende larg një gjëje të tillë. Por sikur kjo të ndodhte, çka nuk është krejt pa gjasa, humbja e një busulle të tillë do të na fuste ne shqiptarët në situata jashtzakonisht dramatike.
Procesi i bashkimit të të majtëve po nxjerr shumë rivalitete, mungon analiza e humbjes. A është kjo që kanë zgjedhur rruga e unifikimit të tyre?
Problemi më i madh që ka e majta sipas meje është nguti për tu rikthyer në pushtet. Sipas meje ngrehina e së majtës ka nevojë të shembet ashtu siç është dhe të ndërtohet një tjetër e re. Mirëpo kjo kërkon më së pari energjinë për ta shembur, pastaj mënçurinë për të bërë një projekt dhe pastaj për ta materializuar ndërtimin e tij. E kuptohet se kjo kërkon një kohë. Dhe jo vetëm kohë, por edhe një pasion të madhe e të vërtetë për të ndërtuar një gjë që pastaj do të mbetej e zhvillohej. Mirëpo, për fat të keq, unë nuk gjej njerëz të tillë tek e majta. Kryetari i PS Rama e ka treguar veten se nuk është nga kjo racë idealistësh. Shikoni se ç’bëri me Tiranën. Në vend se të bënte një plan urbanistik që do të ishte pastaj projekti afatgjatë i tërë zhvillimit të qytetit u zhyt për gjashtë vjet në interesa meskine ndërtuesish që kërkonin të ndërtonin në qendër për të fituar sa më shumë dhe sa më shpejt e situata është kjo që është. E njëjta gjë po ndodh edhe me PS. Thjeshtë mund të lyhet fasada e saj për t’ia shitur më shumë të huajve sesa shqiptarëve, të bëhet ndonjë plan delirant si ai francez i qendrës, por në anën e prapme e rrethinat do të vazhdojnë të grumbullohen pisllëqe dhe kalbësira dhe kaos gjithnjë e më i madh. E kjo nuk është çështje thjeshtë e Ramës, por edhe e gjithë vjetërsirave dhe të konsumuarve dhe egoistëve dhe mendjeshkurtërve që ka në atë parti.
Kam dëgjuar se Nano, kur e kanë pyetur për mundësinë e riardhjes së tij në krye të PS, ka thënë: unë po të dua e marr PS për dy javë, por ç’të bëj me të. Edhe nëse nuk është e vërtetë është e gjetur. Çështja në fakt nuk shtrohet se për çfarë i duhet PS-ja, kështu siç është, Nanos, që është njeriu që e shtrydhi sa mundi si limoni për interesat e veta, por se çfarë i duhet Shqipërisë ky limon i shtrydhur dhe i kalbur. Mund t’i duhej vetëm nëse Berisha do të bënte gjëra të tmerrshme, por një gjasë e tillë nuk duket dhe aq më pak i duhet Shqipërisë një gjë e tillë.
Duke patur këtë vlerësim për PS, pa bërë ndonjë diferencim edhe me PSD, shpresa ime ka qenë LSI-ja, mirëpo edhe atë nuk e shoh të veprojë jashtë logjikës së ardhjes shpejt në pushtet. Duke u ulur në kompromise me të njëjtët aktorë që kanë ndërtuar sistemin e korrupsionit ajo nuk duket se mund t’i sjellë të majtës atë vizion që kërkon shkatërrimin e ngrehinës së vjetër dhe projektin për një ndërtesë të re, por më shumë një restaurim superficial.
Sipas meje më shumë sesa për një bashkim të së majtës duhet synuar për një të majtë të re të vërtetë. Dhe kjo nënkupton tre gjëra të reja; një kulturë të re të majtë, njerëz të rinj të majtë dhe elektorat të ri të majtë. Kuptohet se ata që do të lexojnë këto rradhë do të thonë: ky po kërkon qiqra në hell. Por nuk është tamam kështu. Ata që thonë kështu janë miopët që mendojnë për një kthim të shpejtë në pushtet e po ashtu që kanë parasysh faktin se Berisha arriti të mbijetojë e të rikthehet në pushtet thuajse me të njëjtin ekip me të cilin filloi karrierën në filim të viteve 90. Kanë po ashtu parasysh idenë e pamundësisë reale për tu pastruar skena politike nga personazhe që e kanë uzurpuar atë gjatë gjithë këtyre viteve. Të gjitha këto janë të vërteta, por le të provojmë të shikojmë pak më përtej. Le të imagjinojmë për një çast sikur Berisha do të qeverisë mirë dhe do të qëndrojë në pushtet tetë vjet duke luftuar edhe korrupsionin deri në një farë mase mirë e duke rritur besimin ndërkombëtar. Askush nuk e bën këtë hesap që duhet bërë. A do të mund të vazhdonte e majta kështu siç po bën për tetë vjet duke u bashkuar vetëm nëpërmjet demonizimit të Berishës? Unë them se jo. Shumicës së aktorëve të së mjatës po tu thuash se Berisha do të rrijë tetë vjet në pushtet do ta kishin lënë sot politikën e një pjesë do të kishin ikur nga frika se mos i fusin brenda për korrupsion.
Prandaj ngulmoj se, paradoksalisht, bashkimi i vërtetë i së majtës, ashtu siç e përshkrova më lart, çka, në fakt, do të thotë krijim i një të majte tjetër, të shëndoshë, do të mund të ndodhë vetëm nëse Berisha qeveris shëndetshëm. Përndryshe do të jemi atje ku kemi qenë. (Rubrika Perpjekja, Standart, 21 prill 2006)
Para së gjithash dua të them se, për fat të keq, më rezulton se i vetmi politikan që duket se ka vënë bast për luftën kundër sistemit të korrupsionit tek mazhoranca është kryeministri. Të tjerët i shoh mjaft të mefshtë në këtë drejtim. Pra, ndërsa fushata elektorale e PD u përqendrua tek sllogani “me duar të pastra” dhe “koha për ndryshim” tani shoh një prirje të përgjithshme tek pjesa më e madhe e deputetëve të mazhorancës për t’i mbajtur duart larg zjarrit pastrues të luftës kundër sistemit të korrupsionit e për të ndryshuar vetëm njerëzit në pushtet. Nuk mund ta them me siguri pse bën diferencën Berisha, për arsye se ka një ndjenjë repulsioni ndaj korrupsionit, pse ka një sens më të fortë se të tjerët për të lënë një gjurmë pozitive në historinë e këtij vendi duke korrigjuar edhe gafat e qeverisjes së parë apo pse, me instiktin e tij luftarak më të fortë se të tjerët, kërkon ta përdorë luftën kundër korrupsionit si armë të fuqishme për të eliminuar kundërshtarët. Mund të jenë edhe të treja së bashku nga një çikë, por, se cila dominon, sipas meje, mbetet ende për tu provuar. Jam disi më i qartë pse ekziston kjo diferencë përsa i përket të tjerëve te mazhoranca. Një pjesë nuk e kanë aspak staturën dhe ambiciet për të hyrë në histori dhe thjeshtë ndjekin Berishën, një pjesë them se janë tashmë të kapur nga sistemi i korrupsionit kurse një pjesë tjetër duket se e kanë përdorur luftën kundër korrupsionit si retorikë për tu rikthyer në pushtet.
Pa dyshim është kjo situatë që ngre pyetjen tuaj pasi krijon probleme jo të vogla. Unë mbetem i mendimit se një luftë e vërtetë kundër korupsionit është jashtëzakonisht vështirë të bëhet nga një njeri i vetëm. Dhe, po ashtu, është jashtëzakonisht e vështirë që një njeri i vetëm të riparojë një sistem drejtësie. Problemi në thelb ka të bëjë me atë nëse duam të ndërtojmë shtet të së drejtës që qeveriset me ligje apo shtet etik që qeveriset me principe morale. Kryeministri të le përshtypjen se duke qenë i pafuqishëm për të ndërtuar një shtet të së drejtës kërkon të ndërtojë një shtet etik duke u bërë ai garanti i moralitetit të shtetit. Ndërkaq e kaluara e tij autoritare ia bën edhe më të vështirë këtë rol.
Pa dyshim ne kërkojmë të ndërtojmë një shtet të së drejtës dhe kjo nuk mund të jetë punë e një njeriu të vetëm as e një institucioni të vetëm. Ajo kërkon një angazhim shumë më te gjerë individual dhe institucional dhe një ndryshim kulturor gjithashtu. Prandaj, sikurse e kam thënë edhe herë tjetër, kjo kërkon deri edhe bashkpunimin me opozitën. Pra, sipas meje, duhet të ishte një situatë e ngjashme me atë që u krijua në fillim të viteve 90 kur ra komunizmi, kur edhe vetë Partia e Punës e pa veten të detyruar të riformohet dhe njëherësh të mos kundërshtojë një sërë reformash që ishin evidente se duheshin bërë për të dalë nga sistemi komunist. Mirëpo, që të vinim në atë gjendje, u desh një akumulim i madh dhe një kolaps gjithashtu. Ky kolaps duket sikur nuk ka ardhur ende, por po të kishim pak më shumë ndjeshmëri dhe fantazi do ta kuptonim se ka ardhur në fakt ose se kemi hyrë në zonën e kuqe të alarmit.
Unë e shoh në këtë kontekst edhe çështjen e prokurorit Sollaku. Duke qenë një njeri thellësisht mediokër në vullnet dhe intelekt, e, njëherësh, i zhytur në një kënetë nga e cila zorr se do të merrte guximin të dilte edhe ndonjë shumë më trim dhe më idealist se ai po bëhet dashje pa dashje shtylla ku duan të mbahen të gjithë ata që kanë frikë nga goditja e korrupsionit. Ajo që më revolton në rastin e Prokurorit dhe të atyre që e mbrojnë atë në emër të mosshkeljes së disa të drejtave është pandjeshmëria ndaj faktit se sistemi i korrupsionit është shkelësi më i madhe sot për sot i të drejtave themelore të masës më të madhe të njerëzve. Arsyet pse Prokurori duhet të largohet janë të shumta, që nga dosjet e Kontrollit të Lartë të Shtetit që përditë nxjerrin fakte tronditëse, deri tek nevoja për të na hequr alibinë Sollaku e për të na bërë të qartë se rruga e ndërtimit të shtetit të së drejtës është shumë më komplekse dhe më e vështirë. E këtu nuk mund të mos i rikthehem problemit të fillimit. Mazhoranca nuk rrezaton në tërësinë e vet atë frymë dhe atë besim se e ka e tërë mend luftën kundër korrupsionit. Përndryshe ajo, duke i pasur numrat, do ta kryente shumë lehtë operacionin dhe gjithshka do të ishte brenda ndërtimit të shtetit të së drejtës. Kurse kështu i ka mbetur në dorë Kryeministrit i cili ka namin e autoritarit e, kësisoj, në vend se të kishim hequr Prokurorin e të kishim filluar luftën kundër korrupsionit në mënyrë ligjore ne kemi tetë muaj që merremi me atë nëse është apo nuk është Berisha ai i pari.
A mendoni se trajtimi që i bën BE Ballkanit, vizat dhe shtyrja e afatit të integrimit mund të nxisin ekstremizëm dhe radikalizëm tek këto vende?
Përgjithësisht ka pasur dhe ka dy opsione në vendet e BE për integrimin e vendeve si tonat. Njëri ka qenë ai sipas të cilit ne më së pari duhet të bëjmë detyrat e shtëpisë mirë e pastaj të paraqitemi në provim për tu pranuar. Kurse një opsion tjetër është ai sipas të cilit ne mund të pranohemi edhe me difektet që kemi sepse kjo do ta lehtësojë korrigjimin e tyre. Personalisht mendoj se nëse nga ana jonë duhet të vihet theksi tek kryerja e detyrave, nga ana e perëndimorëve duhet të mbizotëronte ndjenja e mikpritjes në klub me dëshirën për të ndihmuar nga brenda. Mirëpo kjo do të mund të ndodhte me një BE të shëndoshë kurse kështu siç është gjendja në vendet e BE kjo bujari nuk ka se si të ekzistojë. Shtetet kombe të Evropës janë shumica në krizë social ekonomike për shkak të një globalizimi që i ka vënë përballë sfidash që ka hapur konkurrenca e Kinës apo Indisë duke krijuar papunësi dhe pasiguri të madhe. Edhe më shumë i ka komplikuar gjërat emigracioni i kombinuar me rreziqet terroriste. Këto janë shkaqet që integrimi ynë shtyhet duke fituar opsioni se duhet të përgatitemi më mirë për provimin. Partitë politike evropiane, në kërkim të votës së shumicës, i përshtaten frikërave që janë rritur në shoqëritë perëndimore në vend se të kërkojmë me guxim rrugë të reja. Në këto kushte ajo që kam frikë unë për Shqipërinë nuk janë fenomene radikale të refuzimit të BE, por vazhdimi i një situate ku paligjshmërisë dhe ekonomisë kriminale do tu zgjatet jeta. Në një fazë të dytë kjo mund të sjellë edhe kriza që do të çonin ndoshta edhe në radikalizma ideologjike që mund të pillnin krizat. Ndërkaq nuk mendoj se çdo vend do të reagonte të njëjtën mënyrë. Nuk përjashtohen edhe radikalizimet nacionaliste përreth nesh që pa dyshim do të sillnin pasoja edhe tek ne.
Sidoqoftë sot për sot më duket e vështirë të ndryshojë prirja dominante përdrejt integrimit në Evropë. Do të duhej një shkatërrim i ëndrrës evropiane në vendet e BE që të ndodhte kjo dhe më duket se jemi ende larg një gjëje të tillë. Por sikur kjo të ndodhte, çka nuk është krejt pa gjasa, humbja e një busulle të tillë do të na fuste ne shqiptarët në situata jashtzakonisht dramatike.
Procesi i bashkimit të të majtëve po nxjerr shumë rivalitete, mungon analiza e humbjes. A është kjo që kanë zgjedhur rruga e unifikimit të tyre?
Problemi më i madh që ka e majta sipas meje është nguti për tu rikthyer në pushtet. Sipas meje ngrehina e së majtës ka nevojë të shembet ashtu siç është dhe të ndërtohet një tjetër e re. Mirëpo kjo kërkon më së pari energjinë për ta shembur, pastaj mënçurinë për të bërë një projekt dhe pastaj për ta materializuar ndërtimin e tij. E kuptohet se kjo kërkon një kohë. Dhe jo vetëm kohë, por edhe një pasion të madhe e të vërtetë për të ndërtuar një gjë që pastaj do të mbetej e zhvillohej. Mirëpo, për fat të keq, unë nuk gjej njerëz të tillë tek e majta. Kryetari i PS Rama e ka treguar veten se nuk është nga kjo racë idealistësh. Shikoni se ç’bëri me Tiranën. Në vend se të bënte një plan urbanistik që do të ishte pastaj projekti afatgjatë i tërë zhvillimit të qytetit u zhyt për gjashtë vjet në interesa meskine ndërtuesish që kërkonin të ndërtonin në qendër për të fituar sa më shumë dhe sa më shpejt e situata është kjo që është. E njëjta gjë po ndodh edhe me PS. Thjeshtë mund të lyhet fasada e saj për t’ia shitur më shumë të huajve sesa shqiptarëve, të bëhet ndonjë plan delirant si ai francez i qendrës, por në anën e prapme e rrethinat do të vazhdojnë të grumbullohen pisllëqe dhe kalbësira dhe kaos gjithnjë e më i madh. E kjo nuk është çështje thjeshtë e Ramës, por edhe e gjithë vjetërsirave dhe të konsumuarve dhe egoistëve dhe mendjeshkurtërve që ka në atë parti.
Kam dëgjuar se Nano, kur e kanë pyetur për mundësinë e riardhjes së tij në krye të PS, ka thënë: unë po të dua e marr PS për dy javë, por ç’të bëj me të. Edhe nëse nuk është e vërtetë është e gjetur. Çështja në fakt nuk shtrohet se për çfarë i duhet PS-ja, kështu siç është, Nanos, që është njeriu që e shtrydhi sa mundi si limoni për interesat e veta, por se çfarë i duhet Shqipërisë ky limon i shtrydhur dhe i kalbur. Mund t’i duhej vetëm nëse Berisha do të bënte gjëra të tmerrshme, por një gjasë e tillë nuk duket dhe aq më pak i duhet Shqipërisë një gjë e tillë.
Duke patur këtë vlerësim për PS, pa bërë ndonjë diferencim edhe me PSD, shpresa ime ka qenë LSI-ja, mirëpo edhe atë nuk e shoh të veprojë jashtë logjikës së ardhjes shpejt në pushtet. Duke u ulur në kompromise me të njëjtët aktorë që kanë ndërtuar sistemin e korrupsionit ajo nuk duket se mund t’i sjellë të majtës atë vizion që kërkon shkatërrimin e ngrehinës së vjetër dhe projektin për një ndërtesë të re, por më shumë një restaurim superficial.
Sipas meje më shumë sesa për një bashkim të së majtës duhet synuar për një të majtë të re të vërtetë. Dhe kjo nënkupton tre gjëra të reja; një kulturë të re të majtë, njerëz të rinj të majtë dhe elektorat të ri të majtë. Kuptohet se ata që do të lexojnë këto rradhë do të thonë: ky po kërkon qiqra në hell. Por nuk është tamam kështu. Ata që thonë kështu janë miopët që mendojnë për një kthim të shpejtë në pushtet e po ashtu që kanë parasysh faktin se Berisha arriti të mbijetojë e të rikthehet në pushtet thuajse me të njëjtin ekip me të cilin filloi karrierën në filim të viteve 90. Kanë po ashtu parasysh idenë e pamundësisë reale për tu pastruar skena politike nga personazhe që e kanë uzurpuar atë gjatë gjithë këtyre viteve. Të gjitha këto janë të vërteta, por le të provojmë të shikojmë pak më përtej. Le të imagjinojmë për një çast sikur Berisha do të qeverisë mirë dhe do të qëndrojë në pushtet tetë vjet duke luftuar edhe korrupsionin deri në një farë mase mirë e duke rritur besimin ndërkombëtar. Askush nuk e bën këtë hesap që duhet bërë. A do të mund të vazhdonte e majta kështu siç po bën për tetë vjet duke u bashkuar vetëm nëpërmjet demonizimit të Berishës? Unë them se jo. Shumicës së aktorëve të së mjatës po tu thuash se Berisha do të rrijë tetë vjet në pushtet do ta kishin lënë sot politikën e një pjesë do të kishin ikur nga frika se mos i fusin brenda për korrupsion.
Prandaj ngulmoj se, paradoksalisht, bashkimi i vërtetë i së majtës, ashtu siç e përshkrova më lart, çka, në fakt, do të thotë krijim i një të majte tjetër, të shëndoshë, do të mund të ndodhë vetëm nëse Berisha qeveris shëndetshëm. Përndryshe do të jemi atje ku kemi qenë. (Rubrika Perpjekja, Standart, 21 prill 2006)
No comments:
Post a Comment