Kam kohë që mbroj tezën se dy partitë kryesore PS dhe PD (si dhe LSI,
herë si përbërëse e një maxhorance dhe herë e tjetrës) sillen në vend si banda,
ose, po të doni, edhe si organizata kriminale dhe se sistemi që kemi ngritur,
më shumë sesa demokraci, meriton të quhet bandokraci. Sot shtroj pyetjen: a nuk
ishte debati parlamentar i të enjtes, më 15 maj, mbi ngjarjen e trafikut të
drogës me avion prova më e mirë e kësaj? Për mua mjafton vetëm të bashkosh dy gjysmë
të vërtetat: faktet dhe argumentet bindëse që thanë për njëra tjetrën deputetët
e dy partive kryesore si dhe liderët e tyre. Kjo vlen edhe për gjysmagjelat e
gazetarisë, që s’reshtin së manipuluari faktet në mbështetje të njërës bandë
apo tjetrës. Ndërkaq, ajo që bije në sy, duke ndjekur akuzat e ndërsjella,
është se njerëzit janë mësuar aq shumë me luftën e këtyre dy gjysmagjelave saqë
e “shijojnë” spektaklin pa ngritur një pyetje elementare: si ka mundësi që në
tërë atë parlament nuk ka një po një deputet të vetëm, që të dalë dhe tu thotë
se që të dyja akuzat janë të vërteta prandaj që të dy palët janë për tu dërguar
jo “në shtëpi”, siç tha Lulzim Basha për Edi Ramën, por në burg. Dhe ju siguroj
unë se ky është mendimi i shumicës së shqiptarëve.
E pra, a mund të quhet demokratik një vend në Parlamentin e në mediet e
të cilit nuk përfaqësohet mendimi që ka shumica e shqiptarëve lidhur me partitë që sundojnë vendin? Jo, ky
teatër parlamentar me gjysmë të vërteta, i shfaqur direkt edhe në mediet e tyre,
është një gënjeshtër e madhe që të kujton përkufizimin e ideologjisë së diktaturës
komuniste nga Solzhenjicini si një “gënjeshtër e madhe” që sundon vendin.
Tani, imagjinoni të dashur lexues një situatë hipotetike sikur të dilte
një deputet “i çmendur”nga radhët e këtyre tre partive dhe të fillonte të denonconte
këtë gënjeshtër të madhe; të akuzonte të dy palët duke u thënë se edhe ato që
thotë njëra palë edhe ato që thotë tjetra janë të vërteta. Reagimi i parë do të
ishte çudia dhe me shumë gjasa edhe injorimi. Askush nuk do t’i përgjigjej e
nuk do të merrej me të. Sikur ky të ngulmonte me shumë gjasa edhe do ta çonin
në psikiatri si të çmendur. Imagjinoni pastaj sikur të ndodhte që në një seancë
tjetër të mos dilte një, por dy tre “të çmendur” si ai. Me shumë gjasa do të
vazhdonte injorimi, por ndoshta duke u përzierë me ndonjë tallje, si ajo që
bëri Rama kur i tha opozitës se i dukeshin mushkonjat aeroplanë. Po çfarë do të
ndodhte sikur, nga dy tre, këta të mund të bëheshin ndonja gjashtë, a shtatë, a
dhjetë? Jua them unë: do të përpiqeshin t’i blinin. Po sikur, mos o zot, këta të mos pranonin të
bliheshin nga asnjëra palë, por të vazhdonin t’i akuzonin të dy palët si banda
edhe pas kësaj? Atëherë të dy bandat do ta ndërprisnin luftën me njëra tjetrën
dhe do të fillonin të merreshin me ta: do t’i luftonin me ç’të mundnin. Edhe të
vdekurit nga varri do tua nxirrnin për t’i luftuar e poshtëruar dhe asgjësuar.
Dhe këtu po hap një parantezë. Si mendon ti i dashur lexues, a mund të ndodhë
që dy banda kriminale të bien dakord për të ndërprerë luftën me njëra tjetrën
dhe për të thërritur gjykatës të paanshëm që të vlerësojnë se kush janë
kriminel midis tyre – sikurse shpresojnë evropianët që do të na japin statusin
në qershor, e që, për këtë, kërkojnë bashkëpunimin e tyre? Sipas meje, po të
vijë puna që dikush brenda tyre të kërkojë prokurorë e gjykatës që të zbulojnë
e dënojnë kriminelët në të dy krahët, ato do të bëhen bashkë, sepse një gjë e
tillë është kundër logjikës të funksionimit të bandave kriminale sipas të cilit
ligjin, të drejtën dhe të vërtetën e bën më i forti. Ja pse nuk ka shans të funksionojë
drejtësia në këtë vend. Ajo ideja që kanë perëndimorët dhe që mbisundon në
ideologjinë e gënjeshtrës sonë të madhe se demokracia do të ecë në këtë vend
duke u shtrënguar vidat e shtetit ligjor dalëngadalë do të funksiononte sikur
të kishte drejtësi dhe media të pavarura, që, rast pas rasti, do të pastronin
të keqen, sëmundjen duke i nxjerrë jashtë parlamentit dhe punëve publike të
korruptuarit dhe duke dhënë edhe një mësim për të tjerët. Dhe në këtë pikë të
argumentimit më duhet të ve në dyshim atë që kam thënë më parë “më mirë dy
banda se një bandë” duke sjellë si argument psh. faktin se ngjarjet e
trafikimit të drogës me avion me bekimin dhe mbulimin e maxhorancës nuk do të
mund t’i mësonim e as do të guxonim t’i thonim ndoshta sikur të mos ekzistonte
banda e opozitës. Por ekzistenca e dy
bandave ka edhe një të keqe të madhe, sepse krijon iluzionin, gënjeshtrën, se
mund të mbështetemi tek njëra, ajo më
pak e keqja, kundër më të keqes. Mirëpo përvoja ka treguar se opozita, si më
pak e keqja, lufton jo kundër të keqes për interesa të shqiptarëve, por për
interesin e vet sipas parimit të përdorimit të çdo mjeti e qelbësire për të
arritur qëllimin. Dhe, sikurse thonë burime shumë të besueshme, duke u ndjekur ky
parim, në Parlamentin tonë kanë hyrë deri edhe vrasës, me bekimin e kryetarëve,
të cilët kanë lënë jashtë të ndershmit me arsyetimin se këta “të fortë” sigurojnë
dhe mbrojnë votën. E pra një parlament me vrasës (se për njerëz të lidhur me trafikimet
kjo s’diskutohet) as që u shkonte ndërmend shqiptarëve se mund të ndodhte
dhjetë vjet më parë. Madje kam dëgjuar edhe deputetë të më thonë se u vjen turp
që janë në atë Parlament me njerëz të atillë. Në këtë kushte a mund të thuhet se jemi në një proces
shtrëngimi vidash të shteti ligjor që po ecën përpara? Për mua vidat janë
llaskuar me kohë, madje u janë zhdukur edhe vjaskat. Prandaj duhet ta harrojmë teorinë
e së keqes më të vogël. Historia me avionin e drogës tregoi dy gjëra në këtë
drejtim: e para, se që të dy të këqijat sa vjen e po përkeqësohen; dhe, e dyta,
se e keqja më e vogël sa vjen në pushtet bëhet e keqja më e madhe. Dhe ka një arsye
shumë të thjeshtë për këtë të dytën. Sepse sistemi i lidhjes me krimin që kanë ndërtua
këto parti është i tillë që i krijon mundësi më të madhe grabitjeje atij që ka
maxhorancën. Ja pse opozita nga e keqja më e vogël që kontrollonte 30 - 40
përqind të "territorit" të përfitimeve kur bëhet maxhorancë grabit 60-70
përqind duke u bërë shumë shpjet e keqja më e madhe.
E pra, që të kthehemi tek historia jonë hipotetike: çfarë do të ndodhte
sikur ata shtatë, tetë apo dhjetë deputetë që përmenda unë, të mbështetur nga
ndonja shtatë, tete apo dhjetë gazetarë t’i rezistonin edhe luftës së dy
bandave e të vazhdonin t’i denonconin ato dmth. të mos frenoheshin në stadin e
blerjes apo frikës por të vazhdonin luftën? Do të ktheheshin shumë shpejt në
heronj, shpëtimtarë, ndonjëri edhe i vdekur sigurisht, që do të ndiqeshin menjëherë
nga turma njerëzish të frymëzuar, që mezi e presin një moment të tillë, dhe do
të bëheshin shumë shpejt aq të fortë sa do të fitonin.
E ndërtova këtë histori hipotetike
duke iu referuar thënies së një fitimtari të tillë: Gandit i cili thotë: “Në
fillim të injorojnë, pastaj të tallin, pastaj të luftojnë dhe pastaj fiton.” (Panorama, 20 maj 2014)
No comments:
Post a Comment