Do të thoja se logjika e këtij entuziazmi opozitar mbështetet
më së shumti në atë thënien e vjetër "armiku i armikut tim është miku
im" kombinuar edhe me mendësinë enveriste që gjithmonë e gjente të keqen
tek bashkëpunimi i armikut të jashtëm me atë të brendshëm, që janë ndër faktorët
kryesorë kulturorë që na kanë lënë në mjerimin ku jemi.
Problematika e fitores së Trumpit
Kush e ka ndjekur fjalimin e Trumpit ditën e betimit
nuk mund të mos dallonte shtyllën kryesore të politikës së tij të ardhshme:
"America first" (Amerika para së gjithash). Gjatë gjithë fjalimit,
lakimi i këtij togfjalëshi nuk na dha vizionin e një Amerike si violinë e parë
e një orkestre që do të vazhdojë të luajë simfoninë e bashkëpunimit me aleatët
evropianë, por të një Amerike që kërkon të luajë solo, madje në kompeticion me
të tjerët, madje madje edhe duke
fajësuar të tjerët se ata janë shkaktarët kryesorë të rënies amerikane, veçanërisht
të varfërimit të shtresës së mesme.
Gjithashtu, po të vesh re, fjalimi i Trumpit në vende
aleate evropiane si Franca, Italia, Gjermania u mirëprit nga partitë e
ekstremit të djathtë antiestablishment pikërisht pasi këto parti kanë në
projektin e tyre kthimin e vendimmarrjes në duart e shteteve të tyre kombe duke
ia hequr atë Brukselit, madje dhe kthimin në monedhën e tyre kombëtare, sikurse
edhe mbylljen e kufijve ndaj emigrantëve.
Pyetja e parë që duhet të shtrojnë partitë tona
opozitare, duke parë këto zhvillime është: a kemi ne në programin tonë një
premtim të tillë për Shqipërinë, të daljes nga projekti evropian dhe, a do të
ishte më mirë për Shqipërinë një program i tillë? Çuditërisht dhe jo çuditërisht
ato nuk e ngritën fare këtë pyetje. U mjaftuan me faktin që Trumpi është armiku
i armikut të tyre.
***
Pa dyshim
kjo situatë krize është krijuar në Perëndim për shkak se i ashtuquajturi bashkëpunim
nën emrin e globalizimit dhe liberizmit ka sjellë pasurimin e një grupi gjithnjë
e më të vogël njerëzish në dëm të shumicës. Pa dyshim ai që quhet
"establishment", si në SHBA edhe në Evropë, është përgjegjës për këtë
krizë. Si nevojë e daljes nga kriza një numër gjithnjë e më i madh njerëzish në
Evropë ka gjetur fajtorin tek establishmenti dhe shpëtimin tek kthimi në
sovranitetin kombëtar, thuaj po deshe edhe solidariteti kombëtar. Partitë që i
përfaqësojnë ata në Evropë kërkojnë shpërbërjen e perandorisë euro-atlantike që
u krijua pas Luftës së Dytë dhe shkatërrimin e projektit të Bashkimit Evropian.
Ata kanë hedhur parullën që popujt
duhet të rifitojnë lirinë nga zgjedha e Brukselit. Nuk mund mos të të vijë ndërmend
shpërbërja e Perandorisë Austro-Hungareze e cila etiketohej nga lëvizjet
nacionaliste të shek. XIX si "burg i popujve". Në këtë kontekst
Trumpi nuk ngurroi që, në ditën e betimit, të deklaronte në prani të pesë ish presidentëve,
se po fillonte një epokë e re historike ku pushteti zhvendosej nga Washingtoni
tek populli. Është një parullë e bukur, por që e kemi parë të prononcohet nga
shumë diktatorë gjatë shekullit XX.
***
Opinionet ndahen përsa i përket asaj se sa projekti i
rikthimit në sovranitetin kombëtar, nëse realizohet, do të mund t'u sjellë të
mira vendeve që po e promovojnë. Ky shkrim nuk i dedikohet kësaj teme. Këtu dua
ta shoh këtë projekt në raport me projektet e partive tona dhe më gjerë me
pasojat që mund të ketë realizimi i tij për ne.
S'është vështirë të kuptohet se në rrafshin ndërkombëtar
Trumpi premtoi kthimin e supremacisë së zbehur amerikane ndaj të tjerëve. Në
rrafshin kombëtar do të konstatosh se ai është mbështetur fort nga amerikanët e
bardhë, që në një Amerikë të përmbytur nga emigrimi i të gjitha racave dhe
popujve, e të tradhtuar nga të bardhët liberistë dhe globaliste, janë ndjerë
gjithnjë e më të frustruar e kërkojnë
rimarrjen e pushtetit të humbur. Ndërkaq, terma të tilla si bashkëpunimi apo
solidariteti, qoftë edhe përsa i përket rreziqeve të përbashkët si ato të
ndotjes së planetit, nuk u dëgjuan fort në fjalimin e tij.
Edhe në Evropë partitë e djathta i mëshojnë më së
shumti egoizmit kombëtar, supremacisë së më të fortit dhe më të suksesshmit, jo
solidariteti apo bashkëpunimit.
Problemi për ne është se, nëse do të përpiqemi t'i
gjejmë një vend vetes në një Evropë që e ndan botën në shtete më të fortë dhe
shtete më të dobët, në popuj superiorë dhe inferiorë, nuk do të duhej assesi ta
duartrokisnim këtë politikë. Sepse, pavarësisht retorikëve lavdimadhe me të çilat
na ka ushqyer ideologjia nacional - komuniste e Hoxhës dhe që i kemi ruajtur në
diskurset brenda vendit, historia jonë tregon se jemi ndër ato vende evropiane
që kanë dëshpërimisht nevojë për solidaritetin e mbështetjen e vendeve të
tjera. Kjo vërtetohet edhe me faktin se megjithë vetëmburrjen e ekzagjeruar, paradoksalisht, gjithmonë
kemi ekzaltuar "vëllamin e madh" që na mbështet. Veçanërisht klasa
politike që kemi sot, që aplikon politikën "ne vjedhim shqiptarët ju na mbështesni
të rrimë në pushtet" s'do të dinte as se si të sillej po t'i thuhej: tani
s'të mbështes më, as do të merrem më me ty, merri të gjitha përgjegjësitë vetë. Madje kemi vendosur të mbyllim edhe
kufijtë tanë për shqiptarët e vjedhur.
Duke e parë klasën tonë politike si përfaqësuesen më të
denjë të popullit, do të thoja se një fitore e projektit Trump do të ishte për
shqiptarët sikur të na hiqeshin më në fund patericat me të cilat kemi ecur këtë
çerek shekulli. Pyetja që duhet të shtrojmë është: a mund të na ndihmojë kjo që, më në fund, të mësojmë
të ecim vetë apo do të rrëzohemi e do të thyejmë qafën?
Do të
ishte mirë që partitë tona opozitare të thelloheshin në këtë problematikë.
Kurse të reagosh sikurse reaguan ato është njëlloj sikur brenda ekuipazhit të
një anijeje të bëhet luftë se kush do të marrë drejtimin e saj dhe askush të
mos shohë se, ndërkaq, anija është duke shkuar drejt theqafjes. (Panorama,
25 janar 2017)
No comments:
Post a Comment